Ik begin maar meteen met de waarschuwing!  En gebruik daarvoor die van het KMI. Omdat de criteria in België wat minder strak omlijnd zijn én doorgaans wat lager liggen is die naar Nederlandse begrippen iets overtrokken maar het dekt de lading wel. Code oranje 3 keer: voor zwaar onweer, zeer zware windstoten én wateroverlast.  Vanwege de actuele onzekerheid heeft het KNMI pas diep in de afgelopen nacht code geel uitgegeven en besloten pas later vandaag (mogelijk) op te schalen. Vandaag zal een sterk uitdiepend lagedrukgebied de lage landen teisteren en veel schade opleveren. Te denken valt -op zijn minst- aan omslaande caravans, paniek op evenemententerreinen, op uitgebreide schaal afbrekende takken en omvallende bomen en mogelijk ook plotseling extreme wateroverlast. Stormharingen vast, geultjes graven, en hopen dat we het goed doorstaan! En als je de risico’s nog beter wil en kan vermijden: doe het!

Voor enorme schade is actueel niet veel nodig met alles nog vol in blad. Het blijkt al uit wat afgelopen dinsdagavond opleverde: in Rotterdam leek het na enkele uurtjes matige regen en windstoten tot 45 km/uur alsof er een zware herfststorm gewoed had. Afgebroken takken en veel blad. Door de droogte is alles dor en slap. De takken, de worteling en de bodem zelf.

Hoe erg wordt het? Ik ga uit van dit beeld. Vanaf de avondspits -die op zich natuurlijk niet druk zal zijn door de vakantie maar toch zeker voor het vakantieverkeer grote problemen gaat opleveren- (zeer) zware windstoten (tot ongeveer 100 km/uur) zelfs diep landinwaarts. Met in de avond een vooral in Noord-Holland en op de Waddeneilanden een storm(achtige) wind met een uurgemiddelde kracht 8 tot 9. Of het nog zwaarder uit kan pakken moet blijken uit het ensemble wat straks uitkomt. De kansen lijken niet heel groot omdat dit ECMWF alleen staat in het meest extreme scenario wat het gisteren in de runs liet zien (windstoten tot 160 km/uur bij windkracht 11 tot 12 op de Waddeneilanden) maar vanwege de consistentie daarin toch iets om in het achterhoofd te houden.

Hoe gaat het precies verlopen? Ik hou ondanks dat dit nog altijd de meest extreme oplossing in modellenland is toch nog even het ECMWF aan omdat de andere modellen richting deze geëvolueerd zijn én omdat het lokaal toch altijd wel wat zwaarder uit zal pakken. Zo meteen kijken we middels de andere modellen naar de onzekerheden. Tel voor onze (Midden Europese Zomer Tijd) tijd twee uur op bij de gegeven UTC- tijden op de kaarten. De uurgemiddelde wind bovenstaand. Tegen de avondspits zal het lagedruk pal boven Nederland liggen, met de hevigste omstandigheden aan de zuidwest-flank ervan. Op dat moment het eerste (van twee) windveld op de Belgische kust. Rond 8 uur vanavond krijgt de Randstad het zwaar te verduren, vanaf een uur of 11 de Waddeneilanden. Steeds verder uitdiepend zal de echte stormkracht pas waarschijnlijk daar bereikt worden. De windrichting zal overigens in eerste instantie west zijn, later noordwest. Zo als het nu lijkt krijgen daarna Denemarken en het zuiden van Scandinavië het daarna nóg zwaarder.

Belangrijker om naar te kijken zijn de windstoten. Al tegen de avondspits windstoten tot zo´n 90 km-uur diep in België. Intensiverend geldt dat om 8 uur ook voor de gehele zuidelijke heft van Nederland; dan moeten we rekening houden met 100 km/uur. In de tweede helft van de avond de meeste intensiteit, in het noorden. Landinwaarts zo rond de 100 km/uur, aan de kust en op de Waddenlanden rond of mogelijk boven de 120 km/uur. Vanaf dat moment gaat het vanuit België langzaam aan wat rustiger worden maar in het noorden zullen de zware windstoten aanhouden tot diep in de nacht.

Met de meest westelijke koers én de laagste temperaturen laat het ECMWF de minste neerslag boven land zien. Of we dat zo minimaal gaan ervaren vraag ik me af; de wind zal het allesbehalve licht doen lijken. Los van mogelijke buien (een eerste onweerscomplex ligt nu al boven het oosten van België en trekt richting zuid-Limburg) zal de meeste regen vallen in de tweede helft van de middag en de eerste helft van de avond.

Op de buien in het oosten op de grens met de warme lucht laat het EC niet heel veel neerslag zien, maar zijn de onweerskansen toch wel vrij uitgebreid.

Altijd lastig: de smalle begrenzing met de warme lucht levert veel onzekerheid en spanning op. Voor het lagedrukgebied uit loopt de temperatuur in het oosten tot het begin van de middag mogelijk nog flink op, maar hoe ver? Zie het verschil tussen de EC en HIRLAM berekening!

In dit HIRLAM scenario de minste wind door de iets oostelijkere  koers; veel minder interactie met de straalstroom en het uitgezakte laag op hoogte (trog) die van IJsland tot over het Iberisch schiereiland loopt. Maar neerslag aan de warme en vochtige oostzijde daarvan des te meer. Uursommen over een brede zich noordwaarts verplaatsende strook van meer dan 50 mm!

Dat zou deze totalen vandaag opleveren! Ook hier heb ik voor het meest extreme scenario gekozen maar het is goed mogelijk. Een iets waarschijnlijkere uitkomst is dat de zwaarste onweersbuien/complexen in Duitsland zullen gaan huishouden.

Wat zijn de marges? Het GFS model laat de ondergrens zien, zowel qua neerslag als wind. Dit door alles (voor de extreme omstandigheden) net verkeerd te doen: oostelijke koers én lagere temperaturen. Boven land nergens meer dan 15 mm neerslag. Dat lijkt me echter onwaarschijnlijk. De wind: in het zuiden windstoten tot zo’n 70 km/uur, in het noorden 80. Een stuk minder dramatisch in dat geval maar ook dan genoeg voor veel schade!

Het ARPERGE toont zuid-noord gezien een wat breder windveld wat een uurtje eerder aanvangt; overigens komen de tijdstippen in de meeste modellen goed overeen met elkaar. Hier in vrijwel geheel Nederland windstoten >90 km/uur; België iets minder.

Opmerkelijk is dat dit model een vrijwel identiek neerslagbeeld t.o.v. het HIRLAM vertoont!

Hier ga ik het bij laten; ik geloof dat ik het meeste van dit dynamische geweld heb gecoverd. Zo te zien heeft het eerste gerommel in Limburg zijn aanvang genomen. Kom er maar in met aanvullingen en live-verslagen in de reacties!

En meer stoomt op vanuit Frankrijk. Het zwaarste onweer lijkt zo toch weggelegd voor het uiterste oosten. Vanaf nu nowcasten!


Leo

Leo, chemisch analist, 50 jaar, is sinds zijn vroege jeugd enorm in (winter)weer- en sport geïnteresseerd. Zijn eerste sinterklaas-surprise was dan ook een ingevroren scheurkalender van Jan Pelleboer. Sinds de opkomst van het internet en vooral de toegankelijkheid van alle gegevens ging hij zich er wat verder in verdiepen. Tegelijkertijd kwam hij als vanzelf op de site van Hajo Smit uit. Dankzij mooie interactie met een aantal anderen die reageerden op de artikelen van Hajo ontstond het idee daar wat meer mee te gaan doen.

94 reacties

Gesloten voor reacties.