Ja ik ben een mazzelpik. In het sneeuwarme seizoen 2006-2007 was ik vier keer in de Alpen en maakte ik vier keer een dump mee. Ik was skileraar van 1991-1992 tot 1994-1995 en dat waren vier zeer sneeuwrijke seizoenen na de rampzalig sneeuwarme winter 1990-1991. Tuurlijk werden 1995-1996 en 1996-1997 twee topschaatswinters. Seizoen 2005-2006 was ik wederom een heel seizoen in de Alpen. Sneeuw niet te zuinig, zie mijn blogje van destijds. En zo kan ik wel even doorgaan. Komende donderdag rij ik met Ronaldo naar Obertauern en wat krijgen we? Met een beetje geluk 50cm poeder! Gisteren uitte ik al mijn twijfel over het warme scenario van het Amerikaanse model. Vandaag is het model om naar een scenario met veel sneeuw boven een sneeuwgrens tussen 800 (!!) en 1200m. Obertauern ligt op 1840m. Volg de opeenvolgende berekeningen elke 6 uur in de Wintersport Weerkamer hierboven. Aan Ronaldo morgen de eer om opnieuw naar de situatie te kijken als hij zijn eerste weerbericht hier gaat afleveren.

pizles1304

Helaas moeten we weer een rondje lawines maken. Het zijn er al vijf dit weekeinde. In het bericht van gisteren liet ik in Obertauern zien hoe daar de Schneebretter loskwamen als dakpannen van een gammel dak. Eergisteren vermeldde ik bij de goed afgelopen lawine op de Marmolada:

De lawine van gisteren toont fraai een onderbelicht aspect van de lawinekunde: in de risico-analyse van een bepaalde plek moet je absoluut meenemen de terreinvormen onder de potentiële lawinehelling. Stel je voor hoe de sneeuw de berg zal afstromen als het misgaat. Is er een trechter? Of juist een bolle rug? Is er een meertje beneden (Steven van Veen)? Is er een cliff (Friso)? Is er een tegenhelling? Of erger nog een kommetje? Heb ik überhaupt wel zicht op de “stroombaan”? Als je zoals bij deze lawine een brede niet trechtervormige geleidelijk minder steil wordende helling onder je weet, dan zou ik wel 5% risico willen nemen dat er een plak losschiet. Zijn bovengenoemde factoren ongunstig zou ik nog geen 0,01% risico willen nemen. 

Nu daar kunnen we vandaag dan op voortborduren omdat gisterochtend een 55-jarige local uit het Engadin meende het bovenstaande stijgspoor te moeten volgen naar de Piz Led (3088m). Ja ik weet het niet hoor. Had ik mijn analyse van de lawine van Friso dan in 20 talen moeten laten vertalen? Friso begaf zich op precies zo’n plek boven een tientallen meters hoge cliff. Dat Friso in eerste instantie niet gewond raakte kwam omdat hij over de cliff ging waar die maar 8 meter hoog was. De 55-jarige Zwitser viel wel die dertig meter omlaag en raakte zwaargewond. Toevallig zag iemand hem en kon hij met een heli naar het ziekenhuis van Samedan gevlogen worden (bron). Had de man een alternatief? Natuurlijk wel: thuisblijven of anders de route over de goed zichtbare kam volgen. Dat kan misschien niet met ski’s, maar dan maak je maar een skidepot en beklim je de top te voet.

ostt_lawine_uebersichtsfoto

Tja, skidepot. Dat brengt ons bij lawine twee ook gisteren. Drie Weense mannen tussen 45 en 50 jaar gaan toerskiën vanuit Kals in Oost-Tirol. Ze willen de Hochschober (3240m) op. Op het op de foto aangegeven punt maken ze een skidepot om de top te voet te beklimmen. Een van de mannen zit er conditioneel doorheen en blijft om 14.00u achter bij het depot. Om 15.15uur beginnen ze aan de afdaling. Bij het skidepot zien ze hun vriend niet maar wel een lawine die omlaag het dal is ingeschoten. Ze reageren goed: noodoproep en dan omlaag naar de lawinekegel. Verschrikkelijk wat ze daar zien: een hand uit de sneeuw. Stel je de doodstrijd van deze man eens voor! De vrienden graven de man uit en beginnen met reanimatie die door de reddingsdienst langdurig wordt overgenomen. In de avond overlijdt de man in het ziekenhuis in Lienz (bron).

Wat ging hier nu precies mis? Het moet gelegen hebben aan een stukje onnadenkendheid van de man die achterbleef bij het depot. Het depot was op een veilige plaats maar hij wilde blijkbaar de benen strekken of een plasje doen en deed dit exact op een lawinegevaarlijke plek zoals je ze in de theorieboekjes ziet. Als het doel van al mijn lawineberichten is om te zorgen dat je – zonder eerst zelf proefkonijn te worden – nooit maar dan ook nooit vergeet dat het roofdier lawine ALTIJD op de loer ligt en dat je offpiste nooit kunt verslappen dan is deze lawine dus zeer instructief. Wil je het nog heftiger tot je laten doordringen? Kijk dan deze docu over de reddingsdienst van Chamonix (schokkende beelden).  

Vijf vermeldenswaardige lawines zijn er al dit weekeinde. Vrijdag zijn in Oberwallis onder de Grünhornlücke 14 Vorarlbergers waaronder 3 berggidsen in een lawine gekomen. Enkele konden zichzelf bevrijden en de anderen uitgraven. Allemaal keurig volgens het boekje. Voor één man kwam de hulp te laat. Experts zeggen dat deze groep niets fout heeft gedaan. Het was een zeer uitzonderlijke lawine op een helling onder de 30°. Zie hier het artikel met video. Dan hebben we nog een 60-jarige toerskiër uit het Rhônedal die gisteren overleed in en lawine in de buurt van Briançon (bron). Het lawinegevaar was 3 van 5. Geweldig sneu als in het firn-seizoen skiërs toch nog het slachtoffer worden van Schneebretter die in dat seizoen eigenlijk alleen optreden in de eerste dagen na een sneeuwval. Wacht je een paar dagen langer is alles gestabiliseerd en kun je zolang er nachtvorst is in elk geval ’s ochtends vroeg veilig toeren. Hetzelfde mechanisme leidde ook in Beieren in het Berchtesgadener Land tot een lawine die drie toerskiërs meesleurde die zich vervolgens zelf konden bevrijden. Het lawinegevaar was 2 van 5 (bron). Maar wanneer had het voor het laatst gesneeuwd? In de nacht op gisteren. Juist ja.  

6jarigmeisje

Met de zomer in aantocht is het ook altijd leerzaam om te kijken wat er dan allemaal mis kan gaan in de bergen. Zo was er gisteren in de buurt van Wenen een meisje van 6 dat bovenstaande helling begon te beklimmen. Toen ze piepte dat ze niet meer verder of terug durfde klom moeder haar achterna en ook die durfde niet meer verder. De nooddiensten moesten eerst een plaatsbepaling doen op basis van het mobiele signaal en konden toen moeder en kind redden (bron).  

hangrutsch

Ook in de buurt van Wenen deze kleine aardverschuiving die voor de bewoners dramatisch moet zijn. Het is lachwekkend te lezen in dit artikel hoe sommige “experts” dit toeschrijven aan ofwel de moderne vorm van landbouw zonder heggetjes tussen kleine akkertjes ofwel aan de klimaatverandering. Wat zijn wij toch zielige “godvrezende” wezentjes – allemaal als kind iets te vaak gehoord: “Je bent stout”! – dat we maar niet willen begrijpen dat wij heel vaak helemaal niets fout doen en dat moeder natuur heel vaak een groot monster is. De Alpen moeten binnen 30 miljoen jaar zijn opgeruimd. Dat is een wetmatigheid van de natuur. Er is dus niets aan de hand behalve het goede nieuws voor de lokale bouwonderneming die de weg weer opnieuw mag aanleggen.

ens1404_00

pluim1304_12

Als we naar beide weermodellen kijken is er behalve voor de mensen die nog blijven wintersporten tot in mei weinig om vrolijk over te zijn. De kans wordt steeds groter dat het na donderdag al gedaan is met de aangemae temperaturen en dat we dan april toch weer bibberend gaan uitzingen. Vooralsnog is er geen late sneeuw in aantocht, maar het zou me niet verbazen als we ook dat nog in de modellen in beeld krijgen. De Noorse Fjorden gaan in de nieuwe berekening helemaal terug de winter in en wat het voor de Alpen betekent hebben we bovenaan al gezien. Het Europese model (pluim gisteravond) biedt nog iets van 30% kans op warmer weer na volgend weekeinde. Het Amerikaanse model heeft de deur voor warm weer na donderdag al helemaal op slot. We kijken zo nog even naar de nieuwe Europese pluim en verder mag Ronaldo het morgen zeggen!

pluim1404_00

Tja er lijkt geen ontsnappen aan. En voor 24 en 26 april wordt nu ook een klein kansje op winterse neerslag berekend. Pakken we het ensemble gemiddelde gaan we april uitzingen met 12°C maximum en 6°C minimum. Ruim onder normaal en met toch zeker ook 30% kans dat het nog kouder uitpakt. Ik ben er niet gerust op.


Hajo

Hajo Smit studeerde in 1991 cum laude af als meteoroloog, milieu- en klimaatdeskundige. Hij stopte na 3 "hele bijzondere" dagen bij het KNMI met zijn eerste academische baan en werd skileraar en natuurgids. Tussendoor was hij actief als tekstschrijver en vertaler. Aan het einde van het millennium werd hij even een grootheid in het Nederlandse inline skaten als hoofdredacteur van een skate magazine en organisator van een groot Red Bull event in Valkenburg. Na een seizoen als mountainbikegids in Griekenland en Oostenrijk begon hij in de winter van 2006 te bloggen op het snijvlak van wintersport en winterweer. Die winter in Königsleiten leerde Hajo in Oostenrijk ook paragliden. Tussen 2011 en 2017 nam zijn eigen website wintersportweerman.nl gewoon vanuit Nederland een zeer grote vlucht. In december 2017 verhuisde hij naar Oostenrijk om het paragliden weer op te pikken en tandempiloot te worden. Tijdens covid viel de sponsoring van wintersportweerman weg en werkte Hajo acht maanden in Nederland als klusser. De covid-winter 2021 verbracht hij in Hinterglemm waar hij ook weer actief werd als tekstschrijver. Wintersportweerman.nl behaalde dat seizoen een gigantisch bezoekersrecord van 70.000 unieke bezoekers op een dag. Sinds de zomer van 2023 runt Hajo in Zell am See Kaprun zijn eigen tandemparagliding bedrijf vip-paragliding.com.

22 reacties

Gesloten voor reacties.