De plaat hierboven is ergens in de Alpen van Bella Italia geschoten door een niet minder mooie twitteraarster met veel te weinig volgers. Een meter sneeuw erbij dus weer op sommige plekken. Geen wonder dat er vandaag vijf doden in lawines zijn geweest: 3 toerskiërs en twee “toeristen”. Daarover zo wat meer details. Eerst aandacht voor een reeël gevaar voor de komende dagen: nattesneeuwlawines die over pistes schuiven. En natuurlijk veel aandacht voor het Europese weermodel dat stilaan serieus aan een vorstperiode aan het bouwen is. Maar niet zoals Meteoconsult het beschrijft.
Wat de toerskiërs uitspoken moeten zij weten toch? Wat heb ik daar als pisteskiër mee te maken? Ik hoop dat Hans me vergeeft dat ik een opmerking van hem even ter educatie gebruik:
Alleen op plekken waarvan ik zeker weet dat er niets kan gebeuren, oftewel niet ver van de piste vandaan (blijven). hoe goed of hoe snel je ook kan skiën, in de meeste gevallen word je door een lawine ingehaald!!
In dit korte statement kloppen een aantal zaken niet. Om te beginnen gebeuren er vaak genoeg vlak naast een piste dodelijke lawines. Mijn eigen lawine in 1993 was er zo één. 80m naast de Zwölfer-Nord in Hinterglemm. In Lech overleed kort na Friso’s ongeluk een vader vlak naast de piste terwijl zijn vrouw en dochter op de piste doorskieden. In Königsleiten was iemand in 2004 de klos binnen 200m van een dalstation nog geen 50m offpiste. En dan zijn er nog de overige gevaren vlak naast de piste. Schumacher? Jelle van den Berg? De scholier in Die Tauplitz. Wat er vervolgens niet klopt is dat je een lawine niet voor zou kunnen blijven op ski’s of snowboard. Nattesneeuwlawines gaan maar 30km/u en Schneebretter 80km/u. Freeride films staan vol van scènes waar excellente skiërs lawines te snel af zijn. Ik vind het ook één van de belangrijkste veiligheidstrainingen om zelf ook te oefenen op die hoge snelheid en/of acceleratie offpiste. Wie niet met 90km/u steile offpiste hellingen (>30°) in de vallijn af durft te razen heeft er niets te zoeken. Werk dan eerst aan die snelheid op de piste. Stuifsneeuwlawines gaan 300km/u maar die zijn zelden of nooit in het spel.
Ik stipte de nattesneeuwlawines al even aan en die gaan de komende dagen opspelen. Hierboven de eerste vandaag in het skigebied van de Marmolada. Gekiekt en beschreven door een burgerjournalist. Over een breedte van 200m de piste gekruisd. Geen mensen meegesleurd gelukkig. Wil je het in beweging zien kijk dan nog even naar deze video van de lawine in St. Francois Longchamp van 6 maart 2012. Het gaat heel traag maar de kracht is overweldigend. De komende dagen kunnen veel van dit soort lawines optreden in alle gebieden waar de laatste tijd veel sneeuw is gevallen. Skigebieden zullen pistes sluiten waarboven potentieel gevaarlijke hellingen liggen. Misschien worden zelfs wegen uit voorzorg afgesloten. Het vervelende van nattesneeuwlawines is dat je ze nauwelijks met explosieven kunt triggeren. Het voordeel is dat ze zo traag gaan dat als je je ogen scherp houdt op de steile hellingen schuin voor je pad dat je dan op ski’s nog wel weg kunt komen. In voorjaar 2012 was er in Oostenrijk een groepje startende paragliders in het pad van zo’n lawine. Eén was al startklaar en vloog weg. Vier renden naar een veilige plek. Alleen een tandempiloot die zijn passagier al aangehaakt had kon niet meer wegrennen. Met helaas voorspelbaar gevolg.
Helaas toch nog even dan over de 5 gevallen waar het vandaag fataal eindigde plus nog één Italiaanse bankdirecteur in levensgevaar. In Zwitserland was het vier keer raak. Ik begin met de 34-jarige Zwitserse freerider die offpiste onderweg was in Nendaz in de Quattre Vallées. De overigen waren toerskiërs met berggids in het Val d’Hérens. Vier raakten bedolven. Zes helikopters werden ingezet bij de redding. Drie overleden alsnog in het ziekenhuis. Daaronder ook de berggids en dan denk je bijna: beter voor hem… maar we weten niets van de man. Vrouw? Kinderen? Het blijft altijd tragisch. Meer details hierrr. In Italië overleed in Piemonte een snowboarder enkele minuten nadat hij het ziekenhuis werd binnengebracht. In Veneto vecht een 58-jarige bankdirecteur nog voor zijn leven. De eerste lijkt een toerist – een verhaal dus waar elke wintersporter van kan schrikken – en de tweede is een toerskiër. Dit bericht geeft meer details als ook informatie over noodtoestanden in de Alpen met evacuaties in Ligurië en Bolzano.
Verder dan dit kijken we even niet voor de Alpen. Kort samengevat is de kans op dumps en dumpjes aan de Oostenrijkse noordkant weer neerwaarts bijgesteld. Zowel op de 10e als op de 13e is het weer de westkant van de Alpen die aan het langste eind trekt. Daar kan de situatie verder verbeteren, cq. herstellen na de warme dagen die nu volgen. Ook in Nederland wordt het warm tot zeer warm. Zie hierboven voor zuidoost-Nederland. Records kunnen sneuvelen maandag en dinsdag. De Britten vangen de klappen op van de zuidwesterstorm (schitterende foto’s) terwijl de Alpen en de Lage Landen de warmte krijgen. Maar daarna kan het gebeuren! Het is onmiskenbaar in bovenstaande grafiek. Een echte bifurcatie is er niet meer: het is nu een brede spreiding aan mogelijkheden. Wel zien we net zoals Frederic vanochtend scherp opmerkte een bifurcatie in de windpluim. Er is een clustering van lijnen naar de oosthoek vanaf de 12e.
De hoofdrun echter toont helemaal geen oostenwind op na de 12e. Hoogstens zeer zwakke wind uit variabele richtringen. Er is ook nauwelijks een Scandihoog te bekennen. Het verhaal van Meteoconsult over “de positie die het hoog kiest” kan ik helemaal niet volgen. Wat ik zie gebeuren is heel iets anders. Meer lijkend op de theorie van het Mobile Polar High (MPH) van wijlen Marcel Leroux. Dat in winterse situaties soms niet de depressies sturend zijn voor wat er gebeurt, maar dat de arctische kou een eigen leven gaat leiden en dat juist koude cellen met hogedruk zoals boven Tjechië in bovenstaande kaart de kou naar oorden ver van de noordpool voeren. Dat er een rugje van hogedruk over Scandinavië loopt wil nog niet zeggen dat dit een scandihoog is. Is Scandihoog is als een luchtballon en zegt BOEM als hij strak over Noord-Europa komt te staan. Nee wat we hier nu al in opeenvolgende runs zien is een koudetong die gewoon puur op de massa van de koude lucht uitstroomt over Europa. Vanochtend gaf ik aan dat dit de trend is die we moeten volgen en dan vooral moeten we kijken of de tendens is dat de kou zich al dan niet als afgesnoerde koudebel westwaarts gaat bewegen of dat de kou afbuigt naar het oosten de deur weer wijd open zettend voor de heersende zuidwester. De run van vanavond zet de toon voor het eerste scenario. It’s going west!
Welke reageerder was het ook weer die even keek naar de terugtrekking van de kou in Amerika en die daaruit de tendens voor Europa destilleerde? Dat is nog iets te kort door de bocht. Want de Amerikaanse kou gaat zich verliezen op de Atlantische oceaan zonder Europa te bereiken. Wel interessant of het een versnelde aangroei van het Arctisch zeeijs gaat opleveren. Nee de Europese kou ligt al klaar nog voor de Amerikaanse is gedissipeerd. Het is de depressie met 1000hPa met de kern bij Moskou die samen met het Groenland en Noordpoolhoog een ijzige massa in beweging zet. Op bovenstaande kaart zie je het net Lapland bereiken. Deze kaart is voor komende donderdag en dus al redelijk betrouwbaar. Dat die koudetong over Oost-Europa er komt staat nu voor mij vast – wat het Amerikaanse model er ook van maakt. Ik observeer de berekeningen nog een dag of twee voor ik er een BV voor onze contreien aan durf te verbinden. Oef!
23 reacties
Gesloten voor reacties.