We beginnen vandaag in Mexico. Niet breed opgepakt door de media en ook mij ontschoten maar sinds maandag is de Popocatepetl enorm actief. Het levert van een afstandje fraaie beelden op. Gezien de weersomstandigheden schat ik de nul graden grens op zo’n 4500 meter. We kijken hier richting de top op ruim 5400 meter.
Ook de bewegende beelden zijn spectaculair. Dichterbij is het minder leuk. Er zijn inmiddels enkele lichte aardbevingen en explosies en zo’n 45 uitstoten geregistreerd, variërend van bovenstaande tot gas-uitstoot en lichte asregens. Men vreest voor meer; mogelijk modderstromen en zelfs pyroclastische stromen . Een straal van 12 kilometer rondom het monster is verboden gebied. Gisteren was het zicht op de vulkaan door (as)wolken volledig verdwenen. En nu is het donker. Volg het via deze webcam.
Wat licht gemopper (toegestaan hoor!) van koude-liefhebbers in de reacties gisteravond. Tja, mooier kan ik het niet maken in dit geval. We zullen toch echt nog even geduld moeten hebben. En als ik eerlijk ben: van koude weerkaarten krijg ook ik het warm, maar in augustus kan ik zo’n warmtegolf nog altijd prima waarderen. Omdat ik gisteren al aangaf voor een Belgische hittegolf te gaan kies ik hierboven voor de pluim van Zuid-Nederland. Zien we hem zitten? Ik wel in ieder geval. De hoofdrun laat vanaf dinsdag een flatliner zien maar ik zie ook een behoorlijk aantal leden in het ensemble met hoge CAPE waarden; zwaar (lokaal) onweer is niet uitgesloten. Verder wil ik er zachtjes bij zeggen dat het vanaf woensdag plakkerig warm zal zijn; er staan op meerdere dagen dauwpunten van 20 tot 23 graden op de kaarten.
Het goede nieuws moeten we uit Groenland halen. Daar begint het langzaam wel al winter te worden! De jaarlijkse zomersmelt die eigenlijk alleen in juni en juli optreedt is -gekeken naar netto gewichtsafname- netjes tot stilstand gekomen. Dat wil zeggen: er valt minstens net zo veel sneeuw als er in totaal smelt. Overigens was vooral juli een slechte maand waardoor de de geaccumuleerde Surface Massa Balance toch nog tot iets onder het langjarig gemiddelde dook. Let op: een positieve balans is nodig om de gletsjers in evenwicht te houden; onderaan vindt afkalving naar de zee plaats die niet in deze berekeningen zit.
Dat lag niet zo zeer aan bovennormale smelt; zie de grafiek. Maar waar het verlies aan de kust en in de lagere delen gemiddeld genomen deels gecompenseerd wordt door sneeuwval hogerop was het de afgelopen periode kurkdroog. Toevallige omstandigheden waarbij opgemerkt: weer is geen klimaat.
Voor de volledigheid plaats ik ook deze. Terwijl je zou verwachten dat de plaatjes exact hetzelfde aangeven zien we hier een veel grotere smelt; ruim boven de normaal. Twee oorzaken. De eerste betreft de vergelijking met het langjarig gemiddelde (1990-2013 versus 1981-2010). De tweede de meetmethode. Die van het Deense Meteorologische Instituut (boven) is gebaseerd op berekeningen door een weermodel dat op basis van de waargenomen weersomstandigheden achteraf de smelt uitrekent. Het National Snow and Ice Data Center maakt daarentegen gebruik van satellietwaarnemingen. Beide hebben hun voor- en nadelen. Zo zijn de waarnemingen van het DMI mogelijk niet compleet maar ook satellietwaarnemingen zijn minder nauwkeurig dan soms wordt gesuggereerd. Zo zegt het NSIDC zelf dat de resolutie in het noordoosten van Groenland te laag is en dat gedeelte derhalve niet in de data meegenomen wordt. Waarmee geconstateerd: meten is lang niet altijd weten. Overigens ben ik benieuwd of we in de loop van volgende week een boost te zien kunnen krijgen; ver ten (noord)westen van het Euro- en later Scandihoog zou wel eens koude lucht met veel sneeuwval kunnen uitstromen.
Nu we toch in de buurt zijn: hoe liggen de Arctische ijsvlakte’s er als geheel bij? We kijken hierboven op 5.5 miljoen vierkante kilometer zee-ijs. Ruim 1.5 miljoen minder dan het langjarig gemiddelde. Minder ook dan de relatief mooie jaren 2013 en 2014, maar ruim boven de minima van 2007 en 2012 en vergelijkbaar met vorig jaar. Derhalve toch tegenvallend voor de liefhebbers van een ijsvrije poolzee. Die voorspellingen zoemden afgelopen voorjaar weer rond hoor; mede gebaseerd op een matige winterbedekking én een vroeg intredende smelt. Maar totaal niet realistisch natuurlijk.
Het relatief spannendste deel volgt de komende twee tot drie weken. In die periode trad tijdens de recordjaren nog een rappe smelt op. Interessant is deze poging van het NSIDC om een voorspelling te doen; op basis van smelt zoals die de afgelopen jaren optrad. Mijn ervaring over de afgelopen jaren is dat het minst progressieve lijntje vaak uitkomt. In dat geval blijft er dus een kleine 5 miljoen vierkante kilometer over. Wat ruim binnen de 2 standaarddeviatie zou liggen en absoluut gezien in het midden tussen 2014 en 2015. Het NSIDC ziet wel grote kansen voor meer smelt door het kennelijk relatief warme zeewater, waarvan als oorzaak wordt aangegeven de al vroege smelt dit seizoen. Die zou relatief veel instroom van warm water uit het zuiden mogelijk gemaakt hebben. Daarnaast zou het (lagere) albedo een rol spelen.
Tot slot nog even een uitstapje naar daar waar het écht winter is (Wostok actueel 66 graden onder nul). Na de tijdelijke dip van vorig jaar die mogelijk aan El Nino kan worden toegeschreven zien we nu een prachtig herstel van het Antarctische zee-ijs: alweer keurig bovenop het gemiddelde. Een verdere stijging acht ik waarschijnlijk. We blijven het volgen. Maar tot slot en relativerend ook hier weer de opmerking: weer is geen klimaat!
5 reacties
Gesloten voor reacties.