Tasiilaq

Het meest opmerkelijke aan de webcam van Tasiilaq vind ik niet eens de nog aanwezige sneeuw- en ijsmassa’s maar dat ik terwijl het in Rotterdam al lang donker is (zondag 23.30 uur) nog zo’n heerlijk zonnig plaatje live van internet kan plukken. Mooi toch, op de bucket-list!

Temp afwijking Groenland mei 2015

We schreven er al eerder over. Ik als onderdeel van een breder bericht, Hajo in twee aparte berichten. Mooie berichten vanuit Groenland. Toch valt er met de op 15 juni geplaatste laatste (halfjaarlijkse) update van het Amerikaanse National Snow & Ice Data Center (behoorlijk alarmistisch van opzet)  meer over te vertellen! Ook daar kan men er niet meer omheen. Hierboven de afwijking van de normaal (het gemiddelde over 1981-2010). Heel Groenland flink koud; met de grootste afwijking (meer dan 3 graden Celsius) over de zuidelijke helft.

accumulatedsmb

Nog mooier wordt het verhaal als we naar de sneeuwval en dientengevolge naar de massabalans kijken. Let vooral op de onderste grafiek. In 2012 was de sneeuw netto al zo’n zes weken aan het smelten en normaal gesproken is er vanaf eind mei geen toename meer. Nu wel! Dat is op zich nog niet extreem: weer = geen klimaat. Spannend dan ook hoe het verder zal verlopen de komende weken. Ik ga het volgen op de site van het Deense meteorologische instistuut. Steven Goddard bericht er overigens ook met enige regelmaat over.

May_2015_anom_2000-2009-350x537

Terug naar de info van NSIDC (bron). Helemaal leuk wordt het pas als we kijken naar het albedo; het weerkaatsend vermogen van de sneeuw en het ijs. Afgelopen jaren veelvuldig in het nieuws: het gaat helemaal mis. Door smelt maar ook door roetdeeltjes van vele bosbranden en industriële vervuiling was het ijs en de sneeuw donkerder geworden. Minder weerkaatsend vermogen en dus meer opname van zonnestraling. De kleurcode op bovenstaande kaart is overigens verwarrend: rood is in deze kouder: toename van het albedo. Dat ziet er geweldig uit. Het (licht) blauw meest midden op het continent vertegenwoordigd 1 tot 4 procent minder albedo (minder weerkaatsing). Dat is echter niet van belang; daar is het door de hoogte altijd zo koud dat het vrijwel nooit tot smelt komt. Spectaculair is dat vrijwel de gehele (uiteraard lager gelegen) kustlijn een toename van het albedo van 3 tot 6 procent laat zien! Verder valt op dat het NSIDC zelf opmerkt dat de getoonde afname van het albedo in het uiterste noordwesten niet correct is maar te wijten valt aan de afname van de gevoeligheid van de satelliet-sensoren. Beterschap wordt beloofd. Of nou nee, wordt gehoopt (“A pattern of darkening in the far northwestern areas of the island is in part due to a declining sensitivity of some MODIS channels that is hoped to be corrected in the forthcoming, updated albedo product using MODIS Collection 6 data.”) Al met al is dit breaking news; de tijdelijke ongewoon hoge smelt lijkt tot staan gebracht!

greenland_melt_area_plot_tmb

Actueel? De openingsplaat verraadde het al. Hogedruk-omstandigheden dus en daardoor met veel zonneschijn een tijdelijke toename van de smelt. De grafiek ziet er tamelijk dramatisch uit (hoewel nog altijd binnen  de 2 standaard deviatie) maar toont dag-tot-dag waarden: daar zitten altijd uitschieters tussen. Zoals gezegd: vooral benieuwd naar de komende maanden.

Smelt Groenland volgens DMI

Gek is trouwens dat er een enorm verschil tussen de gepresenteerde waardes van het NSIDC en het DMI (waarvan deze grafiek) aanwezig is. De verklaring moet liggen in de meetmethodes. Waar het NSIDC de -zoals aangegeven in ieder geval deels onbetrouwbare- satelliet-waarnemingen hanteert doet het DMI dat heel anders. Een speciaal ontwikkeld model van het GFS gebruikt real-time meetwaardes van de sneeuwval en temperaturen. Beide methodes zullen hun gebreken hebben maar ik ben geneigd voor de laatste te kiezen.

N_stddev_timeseries_thumb

Tot slot kan de situatie van het Arctisch zee-ijs niet onvermeld blijven. Afgelopen mei liet een ongewoon hoog smelt-plaatje zien, terwijl ook afgelopen winter de totale oppervlakte relatief laag was ten opzichte van het langjarig gemiddelde. De geluiden over een nieuw laagterecord en zelfs een ijsvrije Noordpool al deze zomer (ja echt!) waren niet van de lucht. Ik ga ze niet opzoeken; het zou te hilarisch en langdradig worden.

Bpiomas_plot_daily_heff.2sst

Te idioot voor woorden ook. In de zomers van 2013 en 2014 was de smelt veel lager dan de zomers daarvoor. Daardoor een groter oppervlak aan meerjarig ijs; dat gedeelte is dus dikker dan voorheen. Onvoorstelbaar dom om te veronderstellen dat door een wat hogere mei-smelt dat dramatisch zal uitpakken in de komende zomer. Ten eerste zegt dat oppervlak lang niet alles; al helemaal niet in het winterseizoen. Door weersomstandigheden kan het ijs aan de zuidelijke randen dicht op elkaar gedreven worden en daardoor tijdelijk minder in omvang zijn. Maar veel belangrijker: het volume. Bovenstaande grafiek spreekt boekdelen. De gemiddelde dikte is eind mei het grootst sinds 2006. Dat is veelbelovend!


Leo

Leo, chemisch analist, 50 jaar, is sinds zijn vroege jeugd enorm in (winter)weer- en sport geïnteresseerd. Zijn eerste sinterklaas-surprise was dan ook een ingevroren scheurkalender van Jan Pelleboer. Sinds de opkomst van het internet en vooral de toegankelijkheid van alle gegevens ging hij zich er wat verder in verdiepen. Tegelijkertijd kwam hij als vanzelf op de site van Hajo Smit uit. Dankzij mooie interactie met een aantal anderen die reageerden op de artikelen van Hajo ontstond het idee daar wat meer mee te gaan doen.

13 reacties

Gesloten voor reacties.