Afgelopen dagen heb ik met de grootste verbazing naar het west Pacifische basin (w-pac) gekeken. Het okaanseizoen is nog lang niet begonnen op het noordelijk halfrond. Dat begint normaal ergens in juni. En de meest actieve orkanen (boven w-pac, tyfonen genaamd) zie je vaak ergens in september of oktober. Vandaar dat ik ook in de titel, bijzonder vroeg, tussen aanhalingstekens heb geplaatst. En waarom prematuur? Omdat Maysak is geboren buiten alle statistieken om. Het is namelijk nog helemaal geen orkaanseizoen. Zelfs geen tussenseizoen wat orkanen betreft op het noordelijk halfrond . En toch was er een super tyfoon actief afgelopen week boven de w-pac. Maysak, net zo’n monster als Haiyan in november 2013. En ook deze gaat de Filipijnen aandoen. Alleen gelukkig wel in afgeslankte vorm. En Maysak, een supertyfoon, is eigenlijk een zeldzaamheid. Slecht 2 supertyfonen zijn Maysak voorgegaan als je kijkt naar de ontwikkeling in de tijd van het jaar, te weten vóór 1 april. Ophelia in januari 1958 en Mitag in maart 2002. Slecht 3 supertyfonen (inclusief Maysak) die tot ontwikkeling kwamen voor 1 april nadat men begonnen is met betrouwbare metingen. En er zijn slecht 15 tyfonen geweest met de status categorie 3 of lager die zich voor 1 april hebben ontwikkeld.
Op het ogenblik is de Grote Oceaan warmer dan normaal. Dit komt door zogenaamde Kelvin golven (Kelvin Waves) Dit zijn stromingen in de oceaan die de ene keer warmer, en de andere keer koeler van aard zijn. Een warme Kelvin golf stroomt nu van Zuid Amerika richting Azië. In de winter, op het noordelijk halfrond, zijn deze doorgaans niet zo warm als de recente Kelvin Golf. Dit is de voedingsbodem voor diverse tyfonen. Zodra het oppervlaktewater warmer is dan 26º C krijgt zo’n systeem voldoende energie om verder uit te diepen als alle andere factoren meewerken. Het valt of staan niet alleen met warm oppervlakte water. Ook de luchtdruk op grote hoogte en de aanwezigheid van droge of vochtige lucht zijn belangrijke factoren.
C
Op 27 maart vertrok een verstoring van de atmosfeer boven de evenaar richting het noordwesten. Door het Coriolis effect krijgt zo’n verstoring een impuls voor een cyclonale circulatie. In dit geval een afwijking naar rechts omdat het op het noordelijk halfrond plaatsvindt.. En door relatief vochtige lucht in de omgeving van het lagedrukgebied en oppervlaktewater van +/- 30 C is een tropische depressie snel geboren.
Reeds op 28 maart kreeg Maysak een upgrade naar een tropische storm. (De ontwikkeling wat Maysak heb ik op mn twitterpagina vastgelegd) De windsnelheden hadden inmiddels een snelheid van 110 km/h bereikt met uitschieters naar 140 km/h. Kinderspel voor een tyfoon, voor een depressie zoals afgelopen dinsdag in Nederland best heftig. De koudste wolkentoppen tipte tegen de -90 C. Een aanwijzing voor een snelle ontwikkeling. En nauwelijks windschering op hoogte.
En zodra de status van tropische storm is bereikt, gaat het erg snel met zo’n systeem qua ontwikkeling. Dezelfde dag werd Maysak ge-upgrade naar een categorie 1 tyfoon. En de ontwikkeling ging zo razendsnel dat Maysak tyfoon status 3 heeft overgeslagen. Dat betekend in de praktijk van een categorie 2 tyfoon, binnen ongeveer 3 uur naar een categorie 4 tyfoon.
Gisteren was Maysak nog categorie 5, met windsnelheden van 270 km/h en uitschieters naar 320 km/h. Onvoorstelbare krachten als je dat over je heen krijgt. Het idyllische eilandje Yap werd net gemist maar heeft wel de neerslag mogen trotseren. Over slachtoffers aldaar is mij niets bekend.
Dit is dezelfde foto als daarboven, alleen iets ingezoomd. Mooi is te zien dat het oog iets opvult. Indien het een oogrok vervangingscyclus is kan het zijn dat de storm in alle hevigheid doorgroeit. Bij Maysak zie dat het oog opgevuld wordt omdat het systeem zwakker wordt.
De geschiedenis van Maysak spreekt boekdelen. Een bijzonder gestage lineaire ontwikkeling. Het systeem zuigt zich helemaal vol met vocht onderweg naar Luzon (Filipijnen)
En dit is de schematische ontwikkeling van Maysak. Slechts een kleine hapering op 30 maart, maar daarna een snelle verdere ontwikkeling. Je ziet meteen dat Maysak nu over z’n hoogtepunt heen is. De bovenste lijn is de windsnelheid en de onderste lijn is de luchtdruk. Maysak hangt nu als een categorie 4 tyfoon boven de w-pac. Verdere snelle afname van intensiteit is te verwachten.
Dit is wat Wunderground de komende dagen verwacht. Luzon zal niet heel veel “last” hebben van de wind. Doch de regen en de stormvloed zullen enorm zijn. Overstromingen zullen wellicht in het nieuws komen op eerste paasdag. In dit vaak streng rooms katholieke land zal eerste paasdag anders dan anders verlopen. Wel vreemd dat de media dit (nog) niet oppikt.
Maysak lijkt dus boven iets koeler oppervlakte water te koersen. Maar met 28 C nog warm zat. En toch zal het systeem snel in kracht afnemen. Hoe kan dat?
De boosdoener is droge lucht (de oranje en rode gebieden op deze foto) die vanuit het westen het systeem instroomt. Het vreet aan de westkant van Maysak de convectie weg. En windschering vanuit het westen. Daarmee wordt de top van het systeem min of meer weggeblazen. Bye bye Maysak. De geschiedenisboeken kunnen weer gevuld worden. En dan als laatste de mooie foto’s van Maysak vanuit het ISS ruimtestation. [metaslider id=58411]
Maysak is een monster. Maar wel een hele fotogenieke.
12 reacties
Reacties zijn gesloten.