Wij hebben in de Lage Landen allemaal genoten van de maansverduistering. Het is alleen heel erg leuk om te zien dat je er ook serieus klimaatonderzoek mee kunt doen. Richard Keen van de University of Colorado is hier de expert! Op het moment van de maansverduistering is namelijk perfect te meten hoeveel verontreiniging er in de stratosfeer zit (de luchtlaag boven 10km). Die verontreiniging komt daar meestal niet door de mens maar door vulkanisme.
Hier zie je de grafiek (bron) van de vooraf berekende helderheid (optische dichtheid in promille) van de maan tijdens de verduistering (rode lijn) en de waarnemingen (blauwe punten en kromme). Je ziet dat de maan tot de verbazing van Keen veel duisterder uitpakte. Goed voor een afkoeling van de aarde van 0,04ºC. De oorzaak moet zijn de uitbarsting van de Calbuco vulkaan in Chili in april 2015. “Dit is de kleinste vulkaanuitbarsting die ik ooit heb gedetecteerd,” zegt Keen. “We leren hier veel van met betrekking tot de gevoeligheid van deze meetmethode. We kunnen nu in de archieven duiken tot 1800 om meer effecten van kleine erupties te zien.”
Hierrr vind je een geweldige pdf van NOAA met allerlei concrete historische effecten van vulkanisme op een rij. Bovenstaande grafiek komt daaruit. Je ziet de macht van vulkanen om aan onze thermostaat te draaien versus het wat mij betreft nog puur hypothetische opwarmingseffect van de extra CO2 die wij mensen inbrengen. De grafiek laat zien de stratosfeer sinds 1997 (begin van de rode staafjes) helder is. De zon kan de aarde dan ongehinderd verwarmen. In 2008 maakte Keen op een conferentie bekend dat hij op basis van waarnemingen aan maansverduisteringen heeft berekend dat de heldere stratosfeer in de tien jaar daarvoor 0,2ºC opwarming heeft veroorzaakt. Ter vergelijking: de uitbarsting van de Pinatubo in 1991 koelde de aarde 0,6ºC af. Geen wonder als je onderstaand plaatje ziet…
Dat is ook altijd het gekke in de broeikasdiscussie: mocht de aarde om wat voor een reden dan ook iets te veel opwarmen hebben we een bewezen techniek in handen om de aarde gecontroleerd en veilig en snel een stukje af te koelen. Als elk vliegtuig een emmertje zwaveldioxide uitstrooit in de stratosfeer is het al gepiept. En dat zonder dat je – zoals wel bij een vulkaanuitbarsting – eerst de troposfeer waar wij in leven gigantisch moet vervuilen. Heb je genoeg gekoeld stop je weer en ben je het effect binnen een paar jaar weer kwijt allemaal zonder enig nadelig gevolg voor mens, plant en dier. Zouden we echter een grote of kleine IJstijd binnengaan hebben we juist geen bewezen manier de aarde snel op te warmen. De CO2-opwarmingstheorie is een onbewezen hypothese. En zelfs als die de komende jaren bevestigd zou worden, kun je godsonmogelijk binnen 3 jaar voldoende CO2 in de atmosfeer brengen om het begin van een ijstijd te stoppen.
Hier zie je de Calbuco in april jongstleden en hierr nog wat foto’s. Keen: “Van deze uitbarsting verwacht ik geen jaar zonder zomer! De El Ninjo zal elk mondiaal effect ongetwijfeld teniet doen.” Ik voeg daar aan toe dat aangezien het effect van El Ninjo ook volgens het KNMI gering is in West-Europa wij juist weer wel een effect van de vulkaan mogen verwachten. Te meer omdat in West-Europa door stromingspatronen opwarming en afkoeling vaak met factoren versterkt wordt. En bedenk ook dat als El Ninjo komend voorjaar overgaat in een La Ninja (wat steevast het geval is) dat de rapen dan misschien gaar zijn. Om nog te zijgen van wat ons te wachten staat als een uitbarsting als in 1991 zou optreden in een tijd met zo veel lampen op groen.
