Klik voor grotere kaart

Qua weerbericht is er vanavond niets nieuws te melden, wat ik niet ook al in mijn laatste weervideo heb gezegd. Na alle dramatische berichten vraagt Arjan terecht in de reacties of het nog wel veilig is om te skiën in het westen van Oostenrijk. Zijn vraag is precies goed, behalve dat “westen van”. De kaart hierboven laat duidelijk zien dat het lawinegevaar overal aan de Oostenrijkse noordkant zeer hoog is. Morgen pikt ook juist het oosten weer wat mee, terwijl het westen juist bijna niets krijgt. En zondag overal weer een laagje.

Olifant
OK, maar op de piste ben ik toch veilig. Ja dat klopt. Het feit dat er gisteren iemand in Ischgl op de piste is gegrepen en is overleden is de extreem zeldzame uitzondering die de regel bevestigt, dat je op de pistes volledig veilig bent voor lawines. Het heeft ook echt geen zin erover in te zitten. Dan zou je in Nederland ook niet meer in de auto stappen. De kans dat je op de piste gegrepen wordt door een lawine is kleiner dan dat je op de drempel van je hotel door een vallende olifant wordt geraakt. Te meer alle bergdiensten na het ongeval in Ischgl volledig op scherp staan.

Dus gewoon onbezorgd genieten van een unieke wintersportweek? Nou, dat nu ook weer niet helemaal. Het offpiste skiën is zo gewoon geworden tegenwoordig, dat in elke groep en in elk gezin wel iemand is die zich eraan “bezondigt”. Al druk je elkaar nog zo op het hart gewoon op de pistes te blijven, iemand zal toch ergens de verleiding niet kunnen weerstaan om toch net even dat ene schijnbaar ongevaarlijke hoekje door de poeder af te steken.

En juist als maandag, dinsdag en woensdag de zon volop schijnt in Oostenrijk zullen mensen al gauw denken: nu zal het toch niet meer zo gevaarlijk zijn. Misschien zakt het gevaren niveau weer naar 3 (Zwitserland nu al niet hoger dan 3 – zie hierrr). Maar dan moet je bedenken dat de meeste dodelijke ongelukken juist bij die middelste gevarenniveau’s gebeuren als mensen zich weer veilig wanen. Het zou onverantwoord zijn hier een mini-cursus lawinekunde te geven, maar ik kan een hint geven: zeer koud geweest -> bekerkristallen op oude sneeuwlaag -> daarop nu verse laag poeder. In die situatie blijven met name de schaduwhellingen soms wekenlang bloedlink. 

Wat mij betreft mag je alleen dan roepen dat je iets van lawines begrijpt als je cursussen hebt gevolgd, boeken hebt gelezen en ook wel ergens in je omgeving met het verdriet over een slachtoffer geconfronteerd bent geweest. Heb je dat op zak, in je hersenpan en in je “systeem” en volg je de lokale lawineberichten elke dag, doe dan wat je goeddunkt zonder anderen in gevaar te brengen.

Blootstellingsduur maal kans
En met lawinegevaar is het net zo als met elk risico: de kans dat iets gebeurt is de blootstellingsduur maal kans. Dat is ook de reden dat duizenden mensen met nul lawinekennis en nul voorzorgsmaatregelen in die ene vakantieweek niets overkomt, terwijl elk jaar weer ervaren berggidsen omkomen. Hun kennis is misschien 100 keer groter en hun risico dus 100 keer lager, maar hun blootstellingsduur is wel 1000 keer hoger. Zo kan het dus zijn dat iemand met enige lawinekennis die een helling niet wil doen, door zijn maten wordt uitgelachen als zij die helling probleemloos afdalen. Anderzijds is het ook zo dat een overmaat aan kennis een schijnzekerheid biedt, waarop de spreuk van toepassing is “Let op, de lawine weet niet dat je een expert bent!”

Het kan zijn dat je op 10 meter naast een “hotspot” in de helling bent geskied waarmee je een lawine zou hebben losgetrapt die je zeker niet zou overleven… en dat er toch niets gebeurt. En dat je je dan koning waant terwijl je in werkelijkheid een enorme sukkel bent. En toch weten de echte liefhebbers nu al dat ze niet naar me gaan luisteren… en dat ze straks gewoon helemaal losgaan. Ik kan dan alleen maar ten overvloede roepen dat de pistes in een sneeuwsituatie zoals nu ook gewoon geweldig lekker skiën en boarden.

Misschien helpt het als ik de ongevallen van vandaag waarvan 2 dodelijk nog eens opsom….

Op diePresse.com lezen we vanavond de uitkomst van lawines waarover ik vanmiddag ook al schreef. Ik vertaal maar eens zodat het goed binnenkomt.

Hevige sneeuwval stijgende temperaturen en harde wind hebben het lawinegevaar in verschillende gebieden in Oostenrijk extreem vergroot. Er zijn verscheidene Schneebretter afgegaan die tal van skiërs hebben bedolven. In Tirol overleed niemand vandaag. In het Hochzillertal werd een snowboarder uit Argentinië offpiste door een lawine bedolven. Pas na een uur werd hij uitgegraven en naar een ziekenhuis vervoerd. In Oost-Tirol kon een toerskiër zichzelf uit de sneeuwmassa bevrijden. In het skigebied van Ischgl zijn drie personen bedolven. Van hen hoefde slechts één ter controle naar het ziekenhuis.

In Kärnten is een 61-jaar oude Oberösterreicher door zijn vrienden uit een lawine gegraven, waarna hij met een helikopter naar het ziekenhuis van Lienz werd gevlogen. 

Dodelijk
Op de Zirbitzkogel in Stiermarken stuitte een groep bergpolitiemensen tijdens een oefening op sporen die een lawinekegel binnen gingen maar er niet meer uit kwamen. Een reddingsoperatie van 80 man en getrainde lawinehonden vonden om 18.30 het lijk van een nog onbekende man. Eveneens in Stiermarken werd op een flank van de Roßeck (1664m) een 56-jarige bergpolitieman voor de ogen van zijn vrouw door een Schneebrett meegesleurd. Hij overleefde niet.

Het lawinegevaar is nu in grote gebieden op niveau 4 van de schaal die tot 5 gaat. Het hoofdprobleem is dat de nieuwe verse laag slecht moet de onderliggende oude laag is verbonden. Lawines kunnen op elk moment spontaan of met een geringe belasting afgaan. Buiten de pistes is de situatie “sehr heikel” (uiterst precair), aldus de Landeswarndienst. Het lawinegevaar zal maar langzaam afnemen.

Eén ding weten we zeker er komen komende week nog een hele reeks dodelijke en bijna dodelijke lawine-ongelukken van echte domkoppen en/of pure pechvogels. Zorg dat je daar niet bij zit!  

En om nu weer snel uit de somberheid te komen, sluit ik af met deze schitterende sneeuwpop op zijn kop (je moet er maar op komen!) uit een Oostenrijkse fotoserie van een deze dagen gehouden sneeuwpopwedstrijd (link). 


Hajo

Hajo Smit studeerde in 1991 cum laude af als meteoroloog, milieu- en klimaatdeskundige. Hij stopte na 3 "hele bijzondere" dagen bij het KNMI met zijn eerste academische baan en werd skileraar en natuurgids. Tussendoor was hij actief als tekstschrijver en vertaler. Aan het einde van het millennium werd hij even een grootheid in het Nederlandse inline skaten als hoofdredacteur van een skate magazine en organisator van een groot Red Bull event in Valkenburg. Na een seizoen als mountainbikegids in Griekenland en Oostenrijk begon hij in de winter van 2006 te bloggen op het snijvlak van wintersport en winterweer. Die winter in Königsleiten leerde Hajo in Oostenrijk ook paragliden. Tussen 2011 en 2017 nam zijn eigen website wintersportweerman.nl gewoon vanuit Nederland een zeer grote vlucht. In december 2017 verhuisde hij naar Oostenrijk om het paragliden weer op te pikken en tandempiloot te worden. Tijdens covid viel de sponsoring van wintersportweerman weg en werkte Hajo acht maanden in Nederland als klusser. De covid-winter 2021 verbracht hij in Hinterglemm waar hij ook weer actief werd als tekstschrijver. Wintersportweerman.nl behaalde dat seizoen een gigantisch bezoekersrecord van 70.000 unieke bezoekers op een dag. Sinds de zomer van 2023 runt Hajo in Zell am See Kaprun zijn eigen tandemparagliding bedrijf vip-paragliding.com.

3 reacties

Gesloten voor reacties.