Even schakelen. We hebben het al exact een week over de te verwachten extreme hitte, maar actueel is er nog niets. Een beetje zoals de Friezen in de winter weleens opmerken: er wordt al over een Elfstedentocht gesproken terwijl er nog geen centimeter ijs in de sloot ligt! Vanmorgen nog fris; op waarnemingshoogte op diverse plaatsen een graad of zeven, in Twenthe kwam het vlak boven de grond zelfs nog bijna tot vorst. Hoe anders zal dat allemaal vanaf woensdag zijn. Zo meteen de laatste inzichten want die hitte komt natuurlijk wel. Eerst een korte terugblik op de juni-maand.
Allesbehalve een klassieke zomermaand. De gemiddelde etmaaltemperatuur zal in De Bilt uitkomen op 15.4 of 15.5 graden; vrijwel normaal. In een zogenaamd opwarmend klimaat valt dat opnieuw tegen. Bovendien komt die temperatuur nog enigszins normaal uit dankzij korte thermische hoogstandjes rond de vrjdagen 5, 12 en in zekere zin ook 26 juni. Die laatste pakte op het randje (25.0 graden) de derde zomerse dag van de maand. Misschien dinsdag net een vierde; 5 is normaal volgens het langjarig gemiddelde.
Meest opmerkelijk is in combinatie met de koelte toch juist de droogte. Met een veelal noordelijke stroming met hogedruk vaak in de buurt nauwelijks neerslag. De droogte zal voorlopig aanhouden en zich zelfs verergeren.
En zonnig dus. Mooi, maar niet extreem. Vandaag, morgen en dinsdag zal daar in totaal nog zo’n 30 tot 35 uur bijkomen; met 240 uur waarschijnlijk net geen top-20 notering.
Vandaag in de lage landen 20 tot 25 graden. Maar volledig volgens verwachting wordt het hitte-kanon in stelling gebracht. Wow wat zat ik er vorige week zondag al bovenop (zie de laatste vier alinea’s van dit bericht). In het zuiden van Spanje gaat vandaag de 42 graden al aangetikt worden.
Om even in de Elfstedentocht terminologie te blijven: dinsdagavond weten we misschien al zeker of de hittegolf binnengehaald wordt. De vraag is nog een klein beetje of de eerste 25 graden in De Bilt bereikt wordt om aan het criterium van 5 zomerse (>25 graden) en 3 tropische dagen (>30 graden) te voldoen, maar ik verwacht het eerlijk gezegd wel.
Woensdag: arrivé! Een enorme hoogterug (hogeluchtdruk op het 500 hPa vlak = in deze situatie ca. 5900 meter hoogte) bevindt zich zuid-noord georiënteerd net ten oosten van ons. Een pal zuidelijke wind zorgt er derhalve voor dat de hitte zonder omweg over het westen van de Benelux gaat bulderen.
Aan de grond een hogedrukgebied boven Scandinavië. Een zwakke tot matige zuidoostelijke stroming met veel zon!
Vanaf woensdag zeker in de zuidelijke helft van Nederland en waarschijnlijk in het grootste deel dikke dertigers.
Inmiddels is het zeer waarschijnlijk dat zaterdag de absolute topper wordt. Hierboven de ECMWF berekening. Continu iets behoudender dan het GFS al worden de verschillen kleiner. Het KNMI geeft het ook al dagen aan; in dit soort situaties onderschat het EC vaak in het begin de maxima. Wellicht heeft het model teveel bodemvocht (verdamping kost warmte) in de berekeningen en wordt dat langzaam gecorrigeerd. Opmerkelijk is verder dat het GFS de hoogste maxima consequent voor de regio Rotterdam berekent en het ECMWF in Zeeland. Ook dat is voor mij een aanwijzing dat de modellen ergens een systematisch verschil in de verdamping en/of instraling hebben. Ik acht het zeer goed mogelijk dat het nog wat warmer uitpakt. Met temperaturen tot 24 graden op het 850 hPa vlak (op 1560 meter hoogte) is dat zeker denkbaar.
De pluimen zijn eenduidig en laten niets aan de verbeelding over. Hier die van het ECMWF van gisteravond in percentages. Voor De Bilt: zaterdag 95% kans op meer dan 30 graden, 70% op >32, 40% gaat voor meer dan 34 graden. Tel hier nog maar een correctie bij op van 2 graden en bedenk dat het zuid(west)en van Nederland een graad of 2 warmer uit zal pakken. De kans is groot dat het “all-time-high” record -dat betekent sinds het begin van de metingen in 1901- gaat sneuvelen. Dat staat op 38.6 graden te Warnsveld; gevestigd op 23 augustus 1944.
Nog een keer de pluim van gisteravond, nu in de gebruikelijke weergave, voor Zuidwest-Nederland. Let op de zaterdag: de hoofdrun zit -met 34 graden- ver onderin het ensemble. De stippellijn die het gemiddelde aangeeft is niet realistisch; dat wordt enorm omlaag getrokken door een drietal koude uitbijters. En ja, ook in de nachten zal het heet blijven. Naar donderdag, vrijdag en zaterdag is het denkbaar dat de temperatuur in de steden niet onder de 25 graden zakt. Volgende week zondag en daarna? Wat een crash in de hoofdrun! Veel onzekerheid! In de hoofdrun verplaatst de hoogterug zich oostwaarts het continent op en komen we onder invloed van een uitzakkend hoogtelaag met daarna een zuidwestelijke stroming. Maar de spreiding in het ensemble geeft aan dat het ook warm tot heet kan blijven; één van de mogelijkheden is dat zich een nieuwe hoogterug vormt. Dat is echt afwachten nog.
Tot slot nog maar een keer de laatste GFS verwachting voor zaterdag. Plausibel hoor! Wie gooit de nieuwe pluim (verschijnt rond 11h15) nog even in de reacties?
45 reacties
Gesloten voor reacties.