Europese lange termijnkaarten razend interessant!

Allereerst, je leest hier het avondbericht van een super fiere papa, uit een net terug wit geworden Die Tauplitz. Deze middag liepen de skilessen van mijn dochter van vier af met de traditionele reuzeslalomwedstrijd. Ze zat in de beginnersgroep, en zoals gewoonlijk eindigde iedereen daar op de eerste plaats. Ok denk je dan: ze kan in ploeg de babypiste af, maar er zullen nog vele lessenreeksen moeten volgen eer ze papa kan bijhouden. Maar dan … na de middaglunch namen mijn vrouw en ik ze mee op de piste, en wat daar gebeurde was (vond ik toen toch) miraculeus. Niet meer om de vijf meter gaan zitten of vallen, en zowaar bochten maken. Hup, dan maar voor de allereerste keer mee de stoeltjeslift op en even testen op blauwe piste. Vallen? Nee hoor. Bochten maken? Jazeker. Klein stukje rode piste dan maar. Idemdito. Wie heeft die kleine de afgelopen vijf dagen eigenlijk voor de gek gehouden? De skilerares dus. Ofwel zijn wij zo’n goede lesgevers, haha. Ik vraag me af of ik ze volgende keer nog op skiles moet zetten. Maar dit geheel terzijde.
Daarbovenop is het hier buiten een uurtje geleden aan het hotel op een kleine 800 meter hoogte net beginnen sneeuwen, en dat voor de eerste keer deze week, want alleen zondag viel er hier afgelopen week neerslag. Maar in het dal was dat doodgewone regen. Hmmm, someone is feeling lucky tonight. En ook op de weerkaarten zie ik allerlei lekkers verschijnen. Ik heb de discussie van deze middag over de zin of onzin van de lange termijnkaarten wat gemist, dus trek ik me er niets van aan. En maar goed ook, want als je goed kijkt zie je allerlei dingen gebeuren die het verdere verloop van de Europese winter kunnen bepalen.

Over de verwachte sneeuw in de Alpen de komende dagen ga ik het even niet hebben. Hajo is er deze ochtend al diep op ingegaan, en alles staat nog overeind. Lees hier nog even terug moest je het gemist hebben. De verwachte neerslaghoeveelheden zijn in de avondruns iets positiever uitgevallen voor de noordkant van de Oostenrijkse Alpen, maar dat gaat de komende runs nog wel wat heen en weer schipperen. Dat de west- en zuidkant nogmaals de winnaars zijn, was al lang duidelijk, en verder wordt het gewoon nowcasten.

Eigenlijk zijn er best wel wat elementen die ik hier graag zou willen aanhalen. Maar ik ga me voorlopig beperken tot diegene die me het momenteel het interessantst lijken. Hier zie je de Europese weerkaart voor volgende woensdag van het Amerikaanse GFS. Ik had evengoed die van het Europese EC of die van het Canadese GEM kunnen aanhalen, want die zijn vrijwel identiek. Vrij grote kans dus dat dit scenario het gaat worden. Je ziet op grote hoogte een uitbraak van polaire lucht naar het zuiden vlak voor de Europese westkust, waardoor zich boven het Iberisch schiereiland een aparte depressie gaat vormen. De voorbije weken zagen we soortgelijke dingen ook al gebeuren, vlak bij de Alpen dan (ook komend weekend trouwens). Alleen de oorzaak is deze keer anders. De voorbije keren waren het golven in het polaire front. Deze keer …

… ligt de oorzaak bij de straalstroom die bruusk begint te meanderen in onze omgeving. En dat is alweer even geleden! Ergens kan je wel zeggen van ‘ja, maar … verderop naar het westen ligt alweer een nieuwe jetstreak klaar die de WC weer in volle glorie laat herrijzen.’ Klopt, maar dat lijkt het hem deze keer volgens de avondruns niet te worden. 

Hoe gaat het dan verder? Wel vanaf dat punt betreden we de meteofictie en lopen de modellen weer uiteen. De meest extreme run van vanavond is de GFS12. Die laat de depressiekern via Noord-Afrika de Middellandse Zee optrekken waar  die terug activeert. De wind in de Alpen wordt zo in de oosthoek geslagen, en in een later stadium krijgt het hoog boven de Lage Landen steun van een nieuw hoog op de Atlantische Oceaan. Nog belangrijker, de straalstroom is in deze run in geen heinde en verre meer te bespeuren boven Europa.

Een ander belangrijk positief aandachtspunt is het hoog boven de Noordpool die ik hier in het rood omcirkeld heb. Het is naar noordpool-normen warmbloedig en lijkt steeds stabieler positie te kiezen. Op zich ligt dit hoog te ver van ons verwijderd om direct van invloed te zijn op ons weer. Maar het is wel een noodzakelijk iets om de WC zoals we die de laatste maanden gekend hebben te doorbreken. Het hoeft maar een dikke duizend kilometer meer naar onze richting op te schuiven, en we zitten weer met dezelfde weerkaarten als afgelopen lente.

En hoe zit het nu met die stratosfeer? Na het wintersportweerman-jaaroverzicht van Arjan enkele dagen geleden, in deze grafiek het stratosfeerjaaroverzicht. Op zich een moeilijke figuur, maar als je je even focust valt het wel mee. De verticale as geeft de hoogte tot 50km hoogte weer en de kleuren de temperaturen op die hoogte. De horizontale as geeft de tijd (2013) weer, en elke maand wordt er met zijn eerste letter op weergegeven. Links bovenaan heb ik de Sudden Stratospheric Warming (SSW) van januari 2013 omcirkeld, die mogelijk (niet bewezen) tot koud winterweer leidt in het noordelijk halfrond. En helemaal rechts heb ik een blauw vraagteken gezet bij de extreem koude temperaturen op 25km hoogte van een tiental dagen geleden. ‘Off the charts’ heet zoiets. Als je goed naar de uiterste rechterkant van de grafiek kijkt, zie je dat de de stratosfeer helemaal bovenaan weer aan het opwarmen is. Maar het lijkt voorlopig niet door te zetten.

Volgens deze grafiek niet meer dan normaal. Er is een verband gevonden tussen het optreden van een SSW, de QBO (Quasi Biennial Oscillation) en de activiteit van de zon. Het zou nog een extra artikel vragen om alles hier uit te leggen, maar het komt er op neer dat de activiteit van de zon momenteel niet extreem hoog is, vergeleken met de voorbije decennia, en de luchtstromingen op grote hoogte boven de evenaar momenteel van west naar oost waaien (positieve QBO). Daardoor is er dit jaar weinig kans op een SSW. Wil je er meer over weten, lees dan dit artikel nog eens van meteoconsult van enkele maanden geleden.

Deze kaart geeft de temperatuur verwachting weer op 30km hoogte voor binnen een 10-tal dagen. De koudeput boven de Noordpool geraakt niet verdreven, maar er wordt wel een serieuze aanval op gepleegd. Afwachten maar wat daar de gevolgen van gaan zijn.
Conclusie van dit bericht? Diegenen die winter ’13/’14 al hebben afgeschreven, hebben ongelijk. Er kan nog veel gebeuren, dus houd de berichten hier de komende tijd in de gaten! Zo, hier laat ik het even bij. Morgenvroeg even testen wat mijn dochter er op een zwarte piste van bakt! Mopje 😉 .