De winter dient zich langzaam maar zeker toch aan. Gisteren zag ik tijdens een bijzonder enerverend Wintersportweerman weekend in  Winterberg / Wintersport Arena Sauerland live de eerste sneeuwvlokken. Zie hierrr de fotoreportage van Jeroen Elferink. We reden verschillende kanten op naar huis. Fréderic reed door Neuastenberg en had daar rond 17 uur 1cm sneeuw op de grond. Dus toch! Eenmaal thuis weer ouderwets de minimum-temperatuur kaart voor Nederland eindeloos aan het refreshen! Nadat we een aantal keren de eerste vorst op waarnemingshoogte verwacht hadden maar die er niet kwam was het afgelopen nacht wel raak. En op uitgebreide schaal voor het eerst de autoruiten krabben, dat zal een koude verassing zijn op maandagmorgen.

 Europe_2013111012_wind500_9

Hoewel, misschien niet echt. Het zat immers al dagen in de verwachting en is breed aangekondigd. De omstandigheden waren nu vrij duidelijk en consistent goed. We begonnen gisteren met een koude bovenstroming. De kaart hierboven van de stroming op ca. 5 km hoogte laat zien dat de aangevoerde lucht rechtstreeks van het gebied ten oosten van IJsland naar ons toe stroomde. Gistermorgen leverde dat forse hagelbuien en ook enkele onweersklappen op. Inmiddels is de stroming op hoogte overigens al wat meer noordwest geworden.

BeNeLux_2013111012_wind10m_18

Een uitloper van het Azoren-hogedrukgebied met een aparte kern boven Noordoost-Frankrijk deed de rest. Weinig bewolking en een wegvallende wind.

GMT_TTTT_latest2013_11_11_01h20

Om 10 voor half twee werd de eerste vorst op de officiële waarnemingshoogte van 1m50 geregistreerd, op de Veluwe, KNMI-station Deelen. 11 november dus. Is dat laat, zoals her en der al te lezen viel? Nee. Ik kan niet 1-2-3 achterhalen wat “normaal” of beter gezegd gemiddeld is, maar lees hier en hier dat het “meestal” in oktober (1 tot 2 dagen) tot de eerste vorst komt, maar ook tot 16 december kan duren. Het exacte gemiddelde blijft hiermee onduidelijk, maar zal dus ergens rond eind oktober of begin november liggen.

temp0720

En dit is dan de eindstand vanochtend. Wat we vanochtend meemaken is de de “eerste vorst” niet te verwarren met de “eerste nachtvorst”. Die definities zijn door het KNMI helder geformuleerd en nachtvorst is hetzelfde als met vorst aan de grond of grondvorst. Daarvan hadden we de eerste al op 13 september 2013. Zie hierrr.

IJs op brug

Die vorst aan de grond (de definitie: temperatuur op 10 cm hoogte boven kort gemaaid gras) is natuurlijk wat bepaalt of er sprake is van gladheid, ruiten krabben en in het voorjaar beschadigde bloesem. De twee belangrijkste oorzaken daarvan: het af te koelen object is relatief dun en de afkoeling en uitstraling gaat snel doordat er geen of zeer weinig warmte uit de ondergrond aanwezig zoals bijvoorbeeld wel op het autowegdek. Meteoconsult schreef er afgelopen zaterdag (niet toevallig, zij waren mij voor) ook over. 

GMT_T10C_1211

 

En hier is hij dan de nachtvorst of vorst aan de grond van vanochtend. Bij Hajo in krommenie niks. Maar wel dus nog veel kouder dan de temperatuur op meethoogte . Die laatste is de werkelijke primeur van vandaag: de eerste vorst van 2013.


Leo

Leo, chemisch analist, 50 jaar, is sinds zijn vroege jeugd enorm in (winter)weer- en sport geïnteresseerd. Zijn eerste sinterklaas-surprise was dan ook een ingevroren scheurkalender van Jan Pelleboer. Sinds de opkomst van het internet en vooral de toegankelijkheid van alle gegevens ging hij zich er wat verder in verdiepen. Tegelijkertijd kwam hij als vanzelf op de site van Hajo Smit uit. Dankzij mooie interactie met een aantal anderen die reageerden op de artikelen van Hajo ontstond het idee daar wat meer mee te gaan doen.

14 reacties

Gesloten voor reacties.