Anders dan de titel sommigen zal doen vermoeden, gaat dit verhaal niet over het klimaat. Wel gaan we naar de zonkracht kijken. Maar eerst natuurlijk het weer voor de evenementen waar het al weken om draait: de kroningsdag en de Dutchweek. Helaas weinig goed nieuws. –update: het Europese ECMWF heeft wel goed nieuws voor Val Thorens! Zie onderaan dit bericht- Vandaag en morgen beleven we twee mooie dagen in de lage landen. Daarna gaat het roer echter compleet om. De eerste temperatuurcrash vindt vrijdagochtend plaats.
Wordt het morgen nog dik 20 °C, vrijdagmiddag zal het kwik gezakt zijn tot een graad of 7, met veel regen. Zaterdag en zondag kunnen droog verlopen, waarbij het wisselend bewolkt lijkt te worden. Niet al te veel wind, dus zeker niet onaardig. Wel fris: zaterdag een graad of 10, zondag mogelijk wat meer. En weer kans op nachtvorst.
Na het weekend gaan we een zeer wisselvallige periode tegemoet, met vrij zeker op maandag en dinsdag opnieuw veel water. Maandag zou de warme lucht vanuit het zuiden nog even erg dichtbij kunnen komen, met een scherpe west-oost scheiding. Zeeland en Zuid-Holland komen niet veel verder dan een graad of 10, terwijl de Achterhoek misschien de 20 nog wel aantikt! Juist op 30 april krijgen we waarschijnlijk de tweede temperatuurcrash voor onze kiezen. Met 10 tot 12 °C hebben we het dan veelal wel gehad.
En verder? In de reacties werd gevraagd of die supercomputers verder rekenen dan 14 dagen vooruit. Eigenlijk hou ik er niet zo van het glazen bol gedoe . Maar vooruit. Arjan gaf al aan dat het Amerikaanse CFS/GFS tot zelfs 3 maanden vooruit doorrekent. Deels zijn daar de seizoensvoorspellingen op gebaseerd. Het Europese ECMWF doet iets dergelijks, en komt aan de hand van dat soort berekeningen bijvoorbeeld met een 32-daagse verwachting. Vaak zal je met dergelijke berekeningen ergens in de buurt van het klimatologische gemiddelde komen, soms is er (een kans op) een trend uit te halen. Met dank (Radio en TV) Rijnmond weerman Ed Aldus – die vaak van die mooie grafische weergaves op Twitter en Facebook post – bovenstaand de nieuwste ECMWF maandverwachting. Daar is wel degelijk een trend uit te halen! Een wat grotere kans op kouder weer dan “normaal”. Maar daar is in meegenomen dat zich dat vooral zal voordoen wanneer de wind aanlandig zal zijn, over het relatief zeer koude zeewater. En dat blijft koffiedik kijken.
Hier nog zo’n mooie plaat waar van alles en eigenlijk ook weer niets van te zeggen valt. Zonder diepgaande kennis en veel meer data dan dit laat zien heeft het in ieder geval geen klimatologische functie. Hooguit kunnen we er uit halen waar het de afgelopen 1 à 2 maanden warmer of kouder dan normaal is geweest, en een bepaalde kans op kouder of warmer weer voor de komende maand aan ophangen, maar ook hier weer: alleen bij een aanlandige wind. Ons laaglanders valt dan natuurlijk meteen die enorm koude Noordzee op. Wat weer komt door de inmiddels vierde “te” koude maand op rij die we beleven. Hoewel dat op zich een aardige trendbreuk lijkt (25 jaar geleden dat dat voor het laatst gebeurde!), vooralsnog niets meer te bewijzen dan toeval. En veel meer dan een kleine maand vooruitkijken kunnen we daar ook niet mee.
Het klinkt nog wat onwennig, maar we gaan al weer richting de maanden waarin de zon het hoogst aan de hemel staat. En dus ook de periode waarin we ongetwijfeld zon-waarschuwingen gaan krijgen. Vandaag trouwens niet, omdat die 7 (de grenswaarde voor een soort van code oranje) pas op het laatste moment uit de lucht kwam vallen (6.5 afgerond worden naar 7). Maar hoe gaat het eigenlijk in zijn werk? De UV-zonkracht zoals we die op onze huid krijgen is voornamelijk afhankelijk van 2 variabelen: de hoogte van de zon, en de dikte van de ozonlaag. Hoe korter de lichtweg door de atmosfeer (weinig verstrooiing) en hoe “dunner” de ozonlaag (weinig filtering), des te hoger de UV-zonkracht. Logisch gevolg dus: in de bergen en rond de evenaar de hoogste waarden. Waarbij opvalt dat er relatief veel gewaarschuwd wordt voor die enkele dagen hoge zonkracht in Nederland, en juist weinig voor de blootstelling in de bergen en in de (vakantie) landen dichter bij de evenaar. Kijk hier op de site van het RIVM naar de formule die het uiteindelijke getal tot stand brengt.
Daar is ook mooi te volgen wat het uiteindelijk geworden is. Vaak valt het zelfs bij een onbewolkte hemel een half tot soms een heel punt onder de verwachting uit. Dat komt omdat in de berekening uitgegaan wordt van een maximaal haalbare kracht, zonder eventuele aanwezigheid van met name stof en vocht. Bij bewolking wordt het getal gemakshalve door 2 gedeeld. Hoe komt de verwachting overigens tot stand? Dat werkt net als bij alle andere verwachtingen: zoveel mogelijk metingen worden in een model gestopt, waar vervolgens aan gerekend gaat worden. Uitgebreidere verwachtingen zijn hier te vinden. Het KNMI en het RIVM leggen verder op hun sites mooi uit hoe o.a. de dikte van de ozonlaag en de hoeveelheid UV-straling gemeten wordt.
De hogedrukblokkade op de oceaan, die ervoor verantwoordelijk is dat het o.a.in Nederland zo koud en nat wordt, had in de Alpen natuurlijk nog wat verse poeder moeten brengen. Helaas lijkt het volgens de GFS 6h en GFS 12h runs allemaal wat te ver naar het westen komen te liggen. De kou zakt in deze runs helemaal uit tot de Spaanse hoogvlakte. In NW-Spanje (Picos d’Europa en de Sierra de la Demanda, iemand ervaring mee?) kan de sneeuwgrens dagenlang tussen de 600 en 1200 meter komen te liggen, mogelijk valt er 40 cm sneeuw. En a.s. zondag/maandag op de Spaanse hoogvlakte ook dik 20 cm? Benieuwd of misschien zelfs Madrid nog sneeuw gaat zien. De feestende menigte in Val Thorens lijkt hier dus weinig mee op te schieten. De vorstgrens ligt veelal rond de 3000 meter. In eerste instantie regen, vanaf woensdag mogelijk wel meer zon.
MAAR: ECMWF 12h heeft wel heel goed nieuws zie ik nu! Die komt met een hogedruk-uitloper boven Spanje, en lagedruk-activiteiten boven, nou ja, zeg maar, Genua! Bakken met sneeuw zo te zien, eigenlijk vanaf dinsdag tot en met zaterdag. Wel een beetje veel van het goede misschien.
Duimen voor het Europese model dus! !!
7 reacties
Reacties zijn gesloten.