Het regent.. zomerse records de komende periode! Vandaag voor de meeste gebieden in de Lage Landen de tweede fraaie Pinksterdag, het begin van een zeer bijzonder zomerse periode.

Hoewel, er liggen in deze tijd van het jaar nog wel addertjes onder het gras! De foto door Joke vanuit Noordwijk liet het gisteren mooi zien. Hardnekkige mist op zee én een ook nog eens opstekende zeewind zorgde ervoor dat vrijwel de gehele westkust koud en in nevelen gehuld bleef.

Vandaag niets daarvan door een wat stevigere aflandige wind maar toch viel het in de zuidelijke helft in de ochtend ook een beetje tegen: restanten van buien die gisteren boven België en Duitsland ontstonden zorgden een groot deel van de ochtend voor nog aanzienlijk wat bewolking. Aan de Zevenhuizer plas vertoefde ik precies op de grens; de openingsfoto richting het noordwesten (deze op hetzelfde moment richting zuidwesten) laat het mooi zien.

Cescia meldde vanuit Zeeland eenzelfde beeld; de bewolking trok westwaarts weg en in de middag was het overal heerlijk toeven!

Met volop reporters in onze community en binnen het team kunnen we vaak een fraai overzicht maken. Later vanmiddag ontstonden in België enkele warmte-onweders; dank je wel Frederic! Het zuiden van de Lage Landen blijft daar gevoelig voor de komende dagen maar het zal de warmte niet verdrijven!

Met enige jaloezie moet ik deze ook nog even plaatsen. Zelf spotte ik vanmiddag bijzonder fraaie Lenticularis wolken ten zuiden van Rotterdam maar had op dat moment mijn camera helaas net niet ter beschikking.

Al met al vrijwel landelijk een officiële zomerse dag, in Arcen (gisteren keurig in de verwachting van het HIRLAM model) de tweede op rij. Waar Hoek van Holland door de mist en wind van zee gisteren de laagste temperatuur van de Nederlandse hoofdstations noteerde; vandaag met een oostelijk briesje  in de beschutting van de duinpan de hoogste! Slechts in het uiterste noorden bleef het door een toch weer opstekende zeewind wat koeler.

Hoe staat mei tot nu toe? Warm: een lopend maandgemiddelde van ruim 14 graden terwijl 13 graden voor de gehele maand het langjarig gemiddelde is.

En zonnig! Met vandaag erbij een uursom die het gemiddelde voor de gehele maand reeds gepasseerd is.

En er komt nog wat bij hoor! Met een bijzonder stevig geblokkeerd patroon waarbij de bepalende hogedruk-kern steeds boven Noord-Europa (Scandinavië of Rusland) lijkt te blijven liggen is het zeer waarschijnlijk dat de meest warme oost- tot noordoostelijke (soms zelfs mogelijk zuidoostelijke) stroming in stand zal blijven. Op de grens met de lagedruk in het zuiden blijft de zuidelijke helft van de Lage Landen gevoelig voor (onweers)buien maar die lijken het feest niet te verstoren.

Actueel gaat het nu snel met de uitdroging van de bodem; per dag verdampt er 3 tot 5 millimeter meer water dan dat er valt. Mogelijke buien in de ECMWF verwachting op 24 mei en rond 30 mei houden het te verwachten tekort nog enigszins binnen de perken; evengoed loopt het al rap op naar de 100 millimeter.

Lokaal en vooral in het oosten zal dat vrij zeker het geval zijn en wordt dat nu zelfs al benaderd.

Hoe gaat dat verder? De ensembles of “pluimen” laten er geen gras over groeien! Wat verder noordwaarts reikende buien kunnen donderdag of vrijdag een tijdelijke dip brengen maar zeker is dat allerminst. Daarna lijkt de zomerse draad gewoon weer opgepakt te worden als we naar de overgrote meerderheid van de pluim kijken.

Het Amerikaanse weermodel is het roerend met het Europese eens: lage neerslagkansen en hoge tot zeer hoge temperaturen de komende 10 dagen. Pas begin juni neemt de onzekerheid toe maar het is niet uitgesloten dat de zomerse periode ook dan nog voortduurt. Let overigens op: in de pluimen zien we de temperaturen van 14h en 20h als pieken geplot; ze geven niet de maxima weer. Met bovendien de onderschatting van de instraling (zeker in het ECMWF model) meegenomen durf ik bij de getoonde pieken nog wel 2 tot 3 graden op te tellen.

De aangehaalde droge bodem staat hoge temperaturen toe. In de runs van vanmorgen liet het GFS de eerste 30-er voor aanstaande maandag zien; het ECMWF model zelfs zondag al.

De avondrun van het GFS doet er nog wat schepjes bovenop zeg. Zaterdag plaatselijk al 30 graden; de eerste in een serie van 5. Met zelfs 34 graden op 30 mei. Dat laatste omdat in de jongste berekening het Noord-Europese hoog afzakt en dus transformeert tot een onvervalst (centraal) Euro-hoog; een pal zuidelijke stroming zou het gevolg zijn. Hoe dan ook: zelfs wanneer de tijdelijke dip tegen komend weekend roet in het eten gooit is de kans vrij groot dat het vanaf zaterdag -zeker lokaal- tot een hittegolf gaat komen! Vallen aanstaande donderdag en vrijdag óók warm uit wordt het mogelijk een lánge hittegolf!

Stevenen we af op records? De hittegolf zou meer dan 18 dagen aan moeten houden; lokaal misschien zelfs langer. Dat lijkt vooralsnog onwaarschijnlijk. Voor wat betreft de zonneschijn is het  een beetje afwachten maar de kans op een bijzonder hoge notering is groot. Voor een absoluut record in De Bilt is nog zo’n 115 uur nodig in 10 dagen.

En qua neerslag? De maand verloopt voor zover droog maar een record zal het in ieder geval niet worden. Opmerkelijk is trouwens dat mei niet bepaald een droge en zonnige trend kent.  In de laatste twee decennia waren alleen 2011, 2008 en 2001 bovengemiddeld -maar niet extreem- zonnig en tevens waren dat de enige maanden die vrij droog verliepen.

Anders ligt het voor de temperatuur! Op basis van de hoofdrun van het ECMWF zal die uitkomen op 16.3 graden, het GFS gemiddelde wijst op 16.4. De extreme hoofdrun van vanavond rekent ons zelfs 16.7 graden voor.

Bij uitkomen -waarop de kans groot is- geen discussie mogelijk: met afstand de warmste mei sinds 1901. En de oude reeksen meegenomen zelfs sinds 1706. Mei 1868 kende een gemiddelde van 15.9 graden, mei 1889 16.0 graden. Verder is het goed mogelijk dat ook het record aantal “warme dagen” (20 graden of hoger als maximum) zal sneuvelen. In mei 2008 én 1917 werden er 19 geteld. Hetzelfde geldt voor de zomerse dagen (25 graden of hoger). Daarvan werden er 12 geregistreerd in zowel 2000 als 1992.

Ondertussen zie ik dat de onweersbuien in België vrij lang in stand blijven en zelfs Zuid-Limburg en Zeeland bereikt hebben. Hebben we nog live-reporters? Deel het maar in de reacties! Later deze week meer zomers spektakel!


Leo

Leo, chemisch analist, 50 jaar, is sinds zijn vroege jeugd enorm in (winter)weer- en sport geïnteresseerd. Zijn eerste sinterklaas-surprise was dan ook een ingevroren scheurkalender van Jan Pelleboer. Sinds de opkomst van het internet en vooral de toegankelijkheid van alle gegevens ging hij zich er wat verder in verdiepen. Tegelijkertijd kwam hij als vanzelf op de site van Hajo Smit uit. Dankzij mooie interactie met een aantal anderen die reageerden op de artikelen van Hajo ontstond het idee daar wat meer mee te gaan doen.

10 reacties

Gesloten voor reacties.