Chef bergredding Vorarlberg open voor idee “preventie-stichting”

Gebhard Barbisch – klik

“Ja de raket is ook niet uit een koets geëvolueerd”, roept Gebhard Barbisch de baas van de bergredding van Vorarlberg enthousiast als ik hem voorstel dat er een preventie-stichting in het leven geroepen zou kunnen worden om nog eens helemaal fris over oplossingen na te denken. 

Naar de maan
“Met zo’n stichting kun je een ‘bouweffect’ krijgen, waarbij je op totaal verrassende oplossingen komt!”, aldus Barbisch. “In 1930 had ook niemand gedacht dat we naar de maan zouden vliegen. Ja, het is zelfs zeker dat we over enkele jaren de preventie in de wintersport op een totaal andere manier zullen aanpakken.

Eureka
We hebben elkaar nu een half uurtje gesproken, maar er komt een moment – misschien nog deze week of volgende week of volgende maand – dat iemand denkt eureka en dat we dan op het spoor komen van een totaal nieuwe meer bevredigende aanpak van preventie!”

Gebhard Barbisch is leider van de bergredding in de Oostenrijkse provincie waar het lawineongeluk van Prins Johan Friso is gebeurd. Gisteren sprak ik hem uitgebreid over de door zijn collega Estolf Müller uit het Salzburgerland aangezwengelde discussie over vernieuwing van het preventiebeleid (zie hierrr en hierrr).

In eerste instantie reageerde  hij sceptisch over de aanzet van zijn collega. Hij sprak zijn verwondering uit over “die buitenlanders” die niets van de berg begrijpen en die in plaats van hun tochten voor te bereiden in de disco hangen. Ik wierp hem voor dat Florian Moosbrugger natuurlijk bepaald geen “buitenlander” was.

“Domme buitenlanders”
Alsof hij zijn “stam van de Vorarlbergers” moest verdedigen, reageerde hij uit de heup: “Ik moet nog zien of niet Prins Johan Friso als eerste die helling is ingeskied.” De bergmens Barbisch voelde de ontoereikendheid van dit antwoord en stond in een keer meer open voor mijn suggesties.

Ik hield hem voor dat als er aan de Nederlandse stranden jaarlijks tientallen dode of zwaargewonde buitenlandse gasten te betreuren waren, dat we dan ook niet onze schouders zouden ophalen over “de domme buitenlanders”.

Flierefluiters
Barbisch werd ineens creatief en vertelde over zijn preventie-cursussen die altijd zwaar overtekend zijn. En dat je dus enerzijds een enthousiaste serieuze groep mensen hebt die zich echt in de materie willen verdiepen. En anderzijds een groep flierefluiters die niets opnemen wat je ze ook aanbiedt. Hij refereerde aan de veiligheidsinstructies bij een vlucht wanneer ook niemand echt oplet. En zo kwam hij tot de belangrijkste vraag: “hoe bereik ik de grote groep mensen die zich eenvoudig niet wil voorlichten wat je ze ook aanbiedt?”

Slechte ruil
Een zeer onbevredigend antwoord hierop is, dat niemand maar dan ook niemand doof is voor de “tsunami aan berichtgeving over het ongeluk van Friso. “Wij zaten zaterdag klaar om vele reddingen uit te voeren onder de aldoor zeer lawinegevaarlijke condities, maar er was helemaal niets die zaterdag behalve één loos alarm in Zürs.” Ruiterlijk gaf hij me gelijk dat je niet kunt juichen om twee lawinevrije dagen in ruil voor één super tragisch ongeval en ook hij wist van de vele vele voorvallen dat weekeinde in het Salzburgerland.    

Hoogstens 10 dagen extreem gevaar
Ik reken hem en zijn collega Estolf Müller als weerman voor dat er per winterseizoen gemiddeld hoogstens tien extreem gevaarlijke dagen zijn en denkt dat je voor dergelijke dagen wel iets zou moeten kunnen verzinnen. Estolf Müller staat daar ook heel positief tegenover: “Ja we moeten een soort dynamische repsons hebben, want juist versperringen die permanent zijn hebben geen afschrikkende werking.”

Barbisch haakt erop in door te stellen dat de 18-jarige Duitse jongen die onlangs in het Golm-skigebied overleed over twee hekken was geklommen. “Je zou grote voorraden lawinewaarschuwingsbordjes kunnen hebben en rollen met linten waardoor je op die bijzondere dagen in rap tempo overal duidelijke waarschuwingen realiseert”, is mijn suggestie. Barbisch is nog een beetje sceptisch omdat hij ook zegt: “Als ik op speciale dagen dat allemaal uit de kast haal wek op op de andere dagen de indruk dat er geen gevaar is.” Daar zit wat in natuurlijk. 

Provincialisme
Ook zou je misschien een soort hostessen op die bijzondere dagen kunnen inschakelen die bij de dalstations en bergstations mensen persoonlijk aanspreken. Of gewoon de Amerikaanse oplossing van piste patrol. Het is tekenend voor een op termijn onhoudbaar provincialisme dat Estof Müller niet precies wist wat de Amerikaanse piste patrol inhoudt.

Hij is gerustgesteld als hij hoort dat dit niet de Italiaanse oplossing is van berg-carabinieri die overtreders zelfs in de gevangenis kunnen smijten, maar een veel zachtaardiger oplossing met studenten en andere jonge sportieve mensen in een speciaal skipak en een seizoenspas met als enige opdracht gewoon maximaal en op alle mogelijke manieren aan veiligheid bij te dragen. 

Afsluitend wil ik graag een blogpost weergeven van bergredding.nl, het blog van Menno Boersma de absolute Nederlandse bergreddingsexpert:  

Situatie Amerika

Ik zag dit bord op de grens van het ski resort The Canyons nabij Salt Lake City in Amerika. Skiërs die door deze gate de backcountry in willen gaan, worden op heldere wijze gewaarschuwd.

In Amerika gelden andere standaards dan in Europa. Ski resorts zijn verantwoordelijk voor de veiligheid binnen de grenzen van het gebied. Elke morgen wordt de hele “inbound” veilig gesteld, onder meer door lawines met explosieven te ploffen. Mocht er iets misgaan binnen de grenzen van het gebied, komt ski patrol je helpen. Desnoods met lawinehonden. Om de meer avontuurlijke offpiste skiërs en boarders ook iets te kunnen bieden hebben ze in de omheining een aantal gates gemaakt. Als je via die poorten het gebied verlaat kan je niet meer vertrouwen op de ski patrol. Enige hoop bij een ongeluk is op de bergredding (Search and Rescue), maar die gaat zeer voorzichtig en behoudend te werk. Waar in Europa reddingswerkers de slogan “eigen veiligheid eerst” uitspreken, wordt die in Amerika als heilige mantra ook nageleefd. Je bent “out of bounds” echt op je zelf en je kameraden aangewezen wanneer er iets misgaat. Zelfredzaamheid, kent u die uitdrukking?

Zie ook Menno’s analyse van het ongeval van Johan Friso en schrijf je eventueel in voor zijn cursus bergredding in Chamonix medio september.