Update 10.30u: hoera! in het ECMWF-ensemble is de zachte 00u hoofdrun een hopeloze zachte ijtbijter. Kijk naar het ensemblegemiddelde hierrrr en je weet dat we op #11-stedenkoers zitten.

GEM 6 februari

Klik voor grotere kaart

Gisteravond nog die #11stedentocht run van het Europese weermodel (ECMWF). Vanochtend prut met al verzachting vanaf komende maandag (nog steeds afkloppen voor een volle week winter!) en als wintersport lichtpuntje een nieuwe nordstau naar de Alpen rond 9 en 10 februari. Het 15-daagse ensemble is inmiddels binnen (zonder dat is een hoofdrun eigenlijk waardeloos) en nu weten we dat deze zachte run de prullenmand in kan. Des te belangrijker is het te kijken naar wat de andere modellen te bieden hebben.

GFS
Om te beginnen het gewaardeerde 4x per dag verschijnende 16 dagen vooruit kijkende Amerikaanse model (GFS). Dat is 16 dagen lang kurkdroog voor de noordkant én de zuidkant van de Alpen en laat de LL ontdooien vanaf woensdag 8 februari. Hoog in het ensemble (zie hierrr) dus met een grote korrel zout te nemen.

GEM
Nee, dan het Canadese model vanochtend. LL-winter tot het gaatje op 10 februari en die serie afsluitend met een fenomenale LL-sneeuwdump zie onderaan dit bericht. Voor we zo ver vooruit kijken eerst even die toch wat zorgwekkende kaart bovenaan dit bericht. Al dagen volg ik de paarse (<-30°C) en witte (<-40°C) vlekken op de GEM-kaarten op de voet. Ik wil natuurlijk echt weten of ik straks echt een garage moet ompraten om onze auto een nachtje binnen te mogen stallen en of ik niet toch een konijnenhok voor binnen moet aanschaffen.

Luchtdrukrecord
Dat paarse vlekje bij Luxemburg komt nu toch wel erg dichtbij. Met de sneeuw die in Limburg al ligt en de lichte sneeuw die we vrijdag kunnen verwachten (mini polar low) zijn de voorwaarden voor zeer laag uitzakkende temperaturen wel gecreëerd. In het GFS-ensemble gaat nog steeds 1 lijntje voor een evenaring van het absolute luchtdrukrecord voor Nederland van 1050,0 hPa. In datzelfde GFS model komt Luxemburg niet lager dan -20°C wat betekent dat het GEM model er echt meer zin in heeft.

Zéér interessant is de grande finale van de nieuwe GEM-hoofdrun…

Voor ik de grande finale van het GEM-model behandel eerst even iets over het gebruiken van verschillende weermodellen. In mijn ogen is dit niet opportunistisch. Het is juist pure noodzaak. Varen op één model het bijbehorende ensemble en een verfijning voor weerextremen (het HIRLAM-model) zoals het KNMI doet is mijn inziens alsof je een GPS gebruikt die vaart op maar één satelliet.

Weerverhalen
Heel vaak zien we weermodellen stokjes aan elkaar over geven. Elk model houdt een bepaalde lijn hoogstens enkele dagen vast om vervolgens weer eens “iets nieuws te proberen”. Het uiteindelijke weer dat uiteindelijk realiteit wordt, is  bijna altijd 10 tot 16 dagen eerder al in 1 van de modellen exact zo berekend. Zelden rolt er iets uit wat lijkt op de ensemblegemiddelde die alleen een maat zijn voor de robuustheid van de hoofdrun. Meestal zet het weer echte stappen weg van het gemiddelde en weg van de normaal. Alleen door in je hoofd een heel arsenaal aan “weerverhalen” paraat te hebben zodat je een “werkgeheugen” hebt van alle hoofdruns van tenminste drie modellen over de laatste periode plus je weerervaring uit alle voorgaande jaren plus een stukje logisch denken over hoe de weermachinerie qua natuurkunde in elkaar steekt, kun je vanuit een soort gut feeling een idee hebben waar het heen zou kunnen gaan.

Uiteindelijk ben je als weerman een verhalenverteller! En ik heb dan ook grote waardering voor de dagelijkse verhalen van de mensen van meteoconsult. Vandaag weer over #februari1986 hierrr. Hoe beroerd is toch het menselijk geheugen op de middellange termijn dat ik niet zelf paraat had dat 1986 ook een echte februariwinter was.

En nu dan snel naar de grande finale van het GEM model!

[fbphotos id=341171882583690]

Wat een “verhaal” ligt in deze set weerkaarten besloten zeg! Het gaat om een mislukkende dooiaanval die in Nederland veel sneeuw – denk aan 20cm – zou kunnen neerleggen in de nacht op 10 februari. Met alleen in Zeeland natte sneeuw (geel), in de Ardennen dikke sneeuw, in België verder natte sneeuw en ijzel en in West-Frankrijk ook regen.

Op het 850hPa vlak zie je een ritsluiting die snel aan het dichttrekken is. Het laag bij Schotland zuigt alweer kou aan vanaf Groenland terwijl ook de kou vanuit Duitsland snel weer naar het westen wil oprukken. Het Azorenhoog zie ik voorzichtig verbinding maken met Groenland wat pas echt de deur open zou zetten voor arctische uitbraken #elfstedentocht1963. Evengoed neemt de Russische beer het weer over en wintert het rustig verder boven ons landje waar de schisport zich weer in een toenemende populairiteit verheugt (zie video #februari1956).

Het belangrijkste bij dooiaanvallen, minder-vriezen-aanvallen, polar lows en mini polar lows is dat nauwelijks 2 dagen vooruit te voorspellen is waar ze hun sneeuwlast gaan neerleggen (en bij een dooiaanval weet je pas een dag van te voren of het ding zal slagen). Die GEM-dump voor de LL kan evengoed in Groot-Brittannië neerdalen. Dan houden wij het zwarte ijs en de beste kansen voor de #elfstedentocht.

Mini-helicopter
Laten wij eerst focussen op de sneeuwkansen komende vrijdag. Paar centimetertjes in een omtrekkende beweging rond Frisland is positief voor het bestendigen van het winterweer. En uitvinders van Nederland: ga door met het ontwikkelen van de sneeuwwegblazende automatisch schaatser-ontwijkende mini-helicopter (wie photoshopt er alvast eentje)?


Hajo

Hajo Smit studeerde in 1991 cum laude af als meteoroloog, milieu- en klimaatdeskundige. Hij stopte na 3 "hele bijzondere" dagen bij het KNMI met zijn eerste academische baan en werd skileraar en natuurgids. Tussendoor was hij actief als tekstschrijver en vertaler. Aan het einde van het millennium werd hij even een grootheid in het Nederlandse inline skaten als hoofdredacteur van een skate magazine en organisator van een groot Red Bull event in Valkenburg. Na een seizoen als mountainbikegids in Griekenland en Oostenrijk begon hij in de winter van 2006 te bloggen op het snijvlak van wintersport en winterweer. Die winter in Königsleiten leerde Hajo in Oostenrijk ook paragliden. Tussen 2011 en 2017 nam zijn eigen website wintersportweerman.nl gewoon vanuit Nederland een zeer grote vlucht. In december 2017 verhuisde hij naar Oostenrijk om het paragliden weer op te pikken en tandempiloot te worden. Tijdens covid viel de sponsoring van wintersportweerman weg en werkte Hajo acht maanden in Nederland als klusser. De covid-winter 2021 verbracht hij in Hinterglemm waar hij ook weer actief werd als tekstschrijver. Wintersportweerman.nl behaalde dat seizoen een gigantisch bezoekersrecord van 70.000 unieke bezoekers op een dag. Sinds de zomer van 2023 runt Hajo in Zell am See Kaprun zijn eigen tandemparagliding bedrijf vip-paragliding.com.

59 reacties

Gesloten voor reacties.