Winterse tendensen weerkaarten nemen toe

Update: 13.10u: de GFS06u is niet specifiek winterser geworden. Wel vanaf de 20e weer zeer sneeuwrijk voor de Alpen. We kennen het liedje inmiddels wel! Hierrr het nieuwe ensemble voor NL met tenminste 1 hoopvol lijntje. 

Winterse ecmwf +240u 23 januari 2012

Klik voor grotere kaart

Het is een rommeltje op de weerkaarten van de verschillende modellen. En steeds duidelijker wordt dat we een soort van tipping point hebben in de aankomende week dat zal gaan bepalen of de winter vanaf volgende weekeinde echt ruim baan krijgt. Het ECMWF model is redelijk dicht bij de winters eindigende run van gisteravond gebleven (zie de mooie matig koude uitstulping over West-Europa op bovenstaande kaart). En ook het GFS model heeft een flinke stap in die richting gemaakt.

Mini-winter
Sinds vannacht passeert een koufrontje Oostenrijk. In het westen zal slechts een centimetertje vallen terwijl in een oostelijk skigebied als Die Tauplitz de 15cm kan worden gehaald tot morgenvroeg. Sluierbewolking reikt tot aan de Franse Alpen zoals je op het satellietbeeld ziet. Op de Europese buienradar is schitterend te zien hoe de winterse buien in Nederland met het frontje in de Alpen samenhangen (de eerste dag na passage van een koufront is de bovenlucht nog onderkoeld zodat uit cumuluswolken gemakkelijk kleine felle buien ontstaan). Vervolgens neemt hogedruk het over met een klein mini-wintertje in Nederland als gevolg.

Sneeuwschep
Gistermiddag heb ik mijn tuinwaterpomp leeg laten lopen en in de schuur gezet. Mijn vorige heeft december 2010 niet overleefd! Een sneeuwschep heb ik laatst ook al gekocht voor €3,95 bij de Action. Ik ben dus op het ergste voorbereid. Bij deze wil ik iedereen ook even waarschuwen voor de charlatan die zich bij Meteovista/Weeronline als klimatoloog mag uitgeven zodat dit bedrijf ook eens de media haalt (ik vermoed dat het zo werkt). Deze man is een klimaat- en milieuactivist en als wetenschapper niet serieus te nemen. Jammer dat nu.nl erin tuint (zie bericht)!

Belachelijk
Om te beginnen is het echt belachelijk als iemand stellige beweringen doet voor hoe het weer zich de komende maanden zal ontwikkelen. Laat staan de komende jaren. Ik bedoel: zelfs al rommelt iemand nog zo met mini-gewichtjes aan een dobbelsteen dat de kans op een zes 90% wordt, dan nog kan er een 1 uit rollen. Midden in de kleine ijstijd waren er zeer zachte winters en midden tijdens de Middeleeuwse warme tijd waren er incidenteel ook ijzige winters. Iedereen die verder gaat dan te spreken over verhoogde of verlaagde kans is een oplichter. Tenzij je zoals ik met mijn boude voorspellingen erbij zegt dat het geïnformeerde gokjes zijn.

Biertjes
Dus o wat hoop ik nu extra dat het tipping point rond 20 januari de koude kant opvalt. Daar ga ik dan echt een paar biertjes op drinken. Eerst is het nog even spannend of komende maandag misschien in een klein deel van het land een ijsdag wordt. Volgens de ECMWF berekening bestaat die kans. Daarmee zou mijn BV3 binnen zijn en sta ik op 2-1 tegen de weergoden. De echte winterspanning komt daarna pas. Want tussen 17 en 19 januari wordt het weer zachter. Ook in het westelijk Alpengebied.

Onzekerheid Alpen
Als die fronten echter doorkomen dan gaat er in de Alpen mogelijk weer veel sneeuw vallen! En omdat in Oost-Europa strak tegen Oostenrijk aan een flinke koudebel zit gaat zelfs bij passage van een warmtefront de sneeuwgrens niet ver omhoog. Veel hoger dan 800 meter zal het in de Franse Alpen niet stijgen. Door de enorme onzekerheid in de modellen met dat tipping point erbij valt er eigenlijk op sneeuwval in de Alpen na zaterdag (morgen dus) geen pijl te trekken. Eerst maar eens even genieten van het hogedrukweer in de Alpen de komende dagen waarbij er vanaf dinsdag in Oostenrijk ook sprake kan zijn van een retour de l’est waarbij een sneeuwfront vanuit Oost-Europa terug naar het westen trekt. Onzekerheid alom!

Sneeuwdag in LL
Vanochtend zien we in het ECMWF opnieuw de grote IJslandse moederdepressie na de passage van het warmtefront aan de wandel gaan. De kern van de depressie zou precies over Nederland trekken wat ergens tussen 20 en 21 januari een sneeuwdag kan opleveren (zie mooie sneeuwpiek in nieuwe ensemble). De depressiekernen trekken net als in de berekening van gisteravond door richting Wenen. In het GFS model gaat de depressie pas twee dagen later aan de wandel en kiest de belangrijkste depressiekern positie boven Finland. Beide scenario’s zijn ook voor de LL-winters.

Ensembles extra hoopvol
De hoofdruns van de modellen zijn hoopvol maar nog niet eens enorm om over naar huis te sms-en. De ensembles bieden gelukkig nog meer perspectief. Zie bijvoorbeeld de grafiek voor Friesland met heel wat lijntjes langdurig onder nul. Op de ensemblepagina (Wintersport Weerkamer 3e knop van links) kun je tegenwoordig rechtstreeks op de ECMWF ensembles klikken van KNMI en Meteoconsult. De nieuwe (1301 00u) zijn op moment van schrijven nog niet binnen.

Afwijking sneeuwdek Noordelijk halfrond 12 januari

Klik voor grotere kaart

Terwijl de Alpen erin omkomen en ook Noorwegen genoeg sneeuw heeft, is er wereldwijd een grote sneeuwachterstand (terwijl het arctisch zeeijs juist zeer voorspoedig groeit!). Zie de kaart met de data van gisteren hierboven. Naar verwachting zal deze sneeuwachterstand volgende week al een flink eind ingelopen zijn. De Amerikaanse midwest heeft gisteren de eerste hevige sneeuwstorm van het seizoen beleefd en meer heftig winterweer is onderweg (volg weather.com). Voor winterweer in Europa moeten we altijd ook kijken wat er aan de Amerikaanse oostkust gebeurt: als het daar extreem wintert hebben wij in West-Europa meestal het omgekeerde. Positief is nu dus dat de kou en sneeuw in de USA deze periode alleen de midwest en in de Rockies treffen.

Hieronder de nu al weer binnenstromende Bizztravel Sneeuwhoogte App uploads…

(meer…)

ECMWF model eindigt vanavond sneeuwrijk én winters

ecmwf berekening wintersport 22 januari 850hPa

Klik voor grotere kaart

Terwijl de andere modellen met inmiddels “klassieke” oplossingen komen van voor de Alpen aanhoudend sneeuwrijke condities en gekwakkel in de LL, is het ECMWF model vanmiddag eens creatief bezig geweest in de breincellen van de supercomputers. Zie het resultaat hierboven. En dat is toch het leuke. Dat weerkaarten lezen gewoon bestaat uit nieuwsgierigheid over wat er zou kunnen gebeuren zelfs als de kans dat het precies zo of zo uitkomt maar 5% is. En ik vind die nieuwe oplossing een mooi ding!

Wat is het geval?

Net als de andere modellen laat ook het ECMWF model het aanstaande mini-wintertje eindvolgende week eindigen met een klassieke dooiaanval met een stevig warmtefront. Foetsie winter zou je denken en dat doen de andere modellen ook. Zij gaan sneeuwrijk voor de Alpen verder maar met een te westelijke aanvoer voor LL-winter. Het ECMWF model laat iets interessants gebeuren. Terwijl de kou door het warmtefront naar Oost-Europa wordt gedrukt, krijgt de uitgedijde moederdepressie bij IJsland het op haar heupen: ze loopt het warmtefront achterna en eindigt als enorme depressieblob met de kern boven Wenen.

Al wekenlang ligt die moederdepressie op haar plek en in alle andere modellen blijft ze ook gewoon waar ze zit, de eindeloze opeenvolging van warmte- en koufronten aanjagend. Maar wij weten wat er gebeurt als een depressie kern ten zuidoosten van de LL ligt: juist de wind gaat naar het noordoosten! En zie dan eens wat er in iets meer dan een luttel etmaaltje gebeurt tussen +204 en +234u. Op 21 januari nog flinke sneeuw in de Alpen en gekwakkel in de LL en dan op 22 januari een koudegolf van jewelste recht over Nederland heen.

+204u
[fbphotos id=327634817270730]

+234u
[fbphotos id=327636613937217]

Vergelijk vooral die 850hPa kaarten eens! Alsof er een gigantische kunstsneeuwmachine kou naar het zuiden blaast. In de Alpen is het dan al droog trouwens. Nederland zal in een dergelijke situatie zeker sneeuwbuitjes krijgen. En zie dat er rond IJsland geen depressie meer te bekennen is. Zie ook de immense koude blob op de 500hPa kaarten. Een vuist tegen welke invloed van de oceaan dan ook. Iets dergelijks is natuurlijk wat we hadden verwacht op basis van die twee weken terug waargenomen SSW. We gaan het zien!

Hieronder de hele fraaie collectie Bizztravel Sneeuwhoogte App uploads… (meer…)

Meer sneeuw Alpen en opperste spanning rondom natuurijs

Update 13.00u: de GFS 06u kiest voor de sneeuwrijke variant. In het ensemble is nog maar 1 schaatslijntje over. Opvallend is dat het ECMWF ensemble voor de mini-winter vanaf maandag een paar graden kouder is dan het GFS ensemble (zie de links achter de ensemble knop in de wintersportweerkamer). Wat mij betreft blijft de tweesprong rond 18 januari staan. Vanavond weer een nieuw uitgebreid weerbericht.

3-daagse Sneeuwverwachting Alpen 12 januari

Klik voor grotere kaart

Hierboven de kaart met de sneeuwverwachting voor vrijdag en zaterdag samen. Vandaag is het in de hele Alpen nog weer zo’n droomdag, waarvan ook de Bizztravel Sneeuwhoogte App uploads onderaan dit bericht getuigen. Vannacht slaat dan een koufrontje tegen de Oostenrijkse Alpen aan. Daaruit valt in losse buien een beetje sneeuw tot zaterdagavond aan toe (zie ook kaarten in Wintersport Weerkamer). Dan breekt de sterrenhemel door en wordt het lekkerrrr koud (zie kaart).

Verrassende ijsdag
We krijgen dan even een paar dagen mini-winter. Geen Scandihoog maar een LL-hoog (Lage Landen hoog). Geen transportkou dus maar alleen stralingskou. Vanaf de nacht op maandag ook in de LL leuke nachtvorst (en ik ga natuurlijk duimen voor een verrassende ijsdag zodat mijn BV3 binnen is). Overdag yummie zonnig. Net als in de Alpen trouwens. Droomdagen. Wat doe je hier nog? En dan? Zet de winter door? GFS, ECMWF en GEM (00u runs) berekenen nu alledrie voor precies over een week (donderdag 19 januari) al een dooiaanval op de LL waaruit het in de Alpen vanaf vrijdag de 20e weer een paar dagen stevig zou kunnen sneeuwen. En dat is tegen die tijd zeker erg welkom. The more the better!

Of gaat de winter toch nog intensiveren?
Nog steeds zien we in alle modellen dat 16-17 januari het breekpunt vormen tussen een intensivering van de winterkou en echte schaatskansen en een “terugval” in het nu al onvergetelijke wintersportweer voor de Alpen. Kijk maar eens op dit ensemble voor de LL (punt in Friesland). Er zijn twee hardnekkige lijntjes die de dooiaanval komende week afwijzen en die gestaag verder bouwen aan het beginnende ijsvloertje.

VLAKBIJ
We kunnen er niet omheen: op dit moment hebben de Alpen en straks ook weer Noorwegen en ik denk ook Sauerland wel de beste papieren voor winterpret. Maar zoals gisteren al omschreven is het 100% zeker dat er voor de 16e januari weer superwinterse runs voor de LL bij zullen zitten, wat dan natuurlijk nog steeds niet wil zeggen dat zo’n scenario ook echt gebeurt. Ik waarschuw ook om te veel op het schaatsweer te focussen omdat we dan voorbij gaan aan de unieke winter in de Alpen. De Alpen zijn – zo weet ik van freeriders die overal zijn geweest – verreweg het mooiste wintersportgebergte ter wereld en wij wonen er VLAKBIJ. Het is om de hoek! Gaan dus.

Hieronder de nieuwste Sneeuwhoogte App uploads… (meer…)

Sneeuwhoogte foto van de dag uit Werfenweng

Werfenweng 11januari

Klik voor grotere foto

Dankzij Pascal op de valreep dat ik mijn computer ga uitzetten (de GFS 18u laat ik aan jullie) deze beauty van een upload in de Bizztravel Sneeuwhoogte App! Pascal maakte dit kiekje in Werfenweng. Zo’n mooie beeldhoek heb je vaak niet met webcams. Maar met de duizende keren gedownloade App hebben we nu overal oren en ogen.

Hieronder alle uploads van vandaag (meer…)

Nog tientallen runs te gaan tot zekerheid over schaatsweer

Hoe om te gaan met wisselende modelberekeningen? In de reacties proef ik vaak dat de spanning over een belangrijke vurig gewenste weersomslag elke keer flink oploopt, waarna bij enkele tegenvallende runs mensen ook weer afhaken en nergens meer in geloven. Dat is niet de juiste manier om met ensembles om te gaan.

De feiten:

  1. Weer is een non-lineair chaotisch proces dat fundamenteel onvoorspelbaar is verder vooruit dan de levensduur van de weersystemen en dan praat je over 3 à 5 dagen. Onze eigen Prof. Dr. Ir. henk Tennekes voormalig onderzoeksdirecteur van het KNMI is een van de grondleggers van de theorievorming over deze stelling en ook iemand die ons waarschuwt dat meer rekenkracht van de modellen de situatie niet gaat verbeteren;
  2. Tennekes is tegelijk ook de man die een sterk voorvechter was van het gebruik van ensembles om de robuustheid van modelberekeningen te testen. Geleidelijk aan hebben KNMI en Meteoconsult de pluimen (waarop je de afzonderlijke lijntjes niet meer ziet) in hun weersverwachtingen ingebouwd.
  3. Het werken met ensembles doet niets af aan punt 1 van dit rijtje dat we het verder dan 3 à 5 dagen vooruit vaak gewoon niet exact weten en dat alles wat verder weg ligt dan 5 tot 7 dagen nog alle kanten op kan springen en meestal ook doet.
  4. Dat het héél vreemd zou zijn als je 10 dagen voor een vorstperiode een constante stroom elkaar bevestigende modelruns had – en zelfs van de ensemblegemiddelden kun je niet verwachten dat ze elkaar gaan bevestigen. Dat je na twee prachtige winterse runs dus zowat zeker weet dat de volgende onwinters zal zijn en dat je daar dus ook je schouders over ophaalt (en misschien kijkt naar bepaalde lichtpuntjes van die run voor iets wat jij of een vriend of kennis gaat doen).
  5. Pas als er dagenlang in alle modellen geen winterse run of winterse lijntjes meer te bekennen zijn, hangen we het wintervooruitzicht aan de wilgen. Tot die tijd beleven we plezier aan het op en neer gaan van de kansen en zien we na een slechte run al weer uit naar een goede die ook zeker gaat komen;
  6. Tot 20 januari komen er nog meer dan 30 GFS runs! En pas vanaf 17 januari staat het weer voor 20 januari “vast”. Dat zijn dus nog minimaal 24 volledige GFS runs die nog alle kanten op zullen gaan + 12 ECMWF + 12 GEM. Vele tientallen runs te gaan. We krijgen dus zeker nog 15 zachte runs en 15 koude runs en 15 halfzachte runs tot we op het punt zijn om echt zeker te zeggen of er na 20 januari een schaatsperiode komt.
  7. Het is dus gewoon: he loves me. he loves me knot!

En dan hier het nieuwe GFS ensemble op 2m hoogte voor een punt in Friesland:

ensemble schaatsweer Nederland 11 januari 12u

Klik voor grotere grafiek

Kijk voor de situatie in de Alpen en onderweg in de Wintersport Weerkamer eerste knop van links “weerkaarten”. Hieronder nog even een beschrijving van het spel dat we hier op deze site spelen: (meer…)

Met GFS00u gaan we tenminste paar dagen schaatsen

Update 18.20u: de GFS12u is aardig winters en eindigt met ijsdagen. Aankomende dagen steeds kouder maar laat dan van 20 t/m 24 januari toch neerslag naar de Alpen door. Daarna dan pas Scandihoog en schaatsweer. Als de ensembles en de andere modellen binnen zijn rond 21.30u een nieuw weerbericht.

Update 13.30u: de GFS06u kiest voor nog steviger vriesweer tot het gaatje. Zie ensemble voor punt in Friesland en temperatuurkaart van een willekeurige nacht in de serie.

schaatsen op natuurijs

Met de nieuwe GFS moeten we op de rem trappen om niet meteen aan de elfstedentocht te gaan denken. Maar dromen van een weekje schaatsen op natuurijs kan wel. Te meer het dieptepunt van de nu berekende vorstperiode ook een reeks zo goed als neerslagvrije dagen is. De GFS berekent nu al een soort einde van de vorstperiode met zware ijzel op 27 januari maar wie dan leeft wie dan zorgt!

Voor we de analyse ingaan mag iedereen even gaan genieten van de temperatuurreeks op 2m vanaf de nacht op volgende week donderdag:

[fbphotos id=326574080710137]

Hieronder de analyse van de ensembles en meer weerkaarten… (meer…)

Oostenrijk nu ook klaar voor strak blauw

Heli blaast sneeuw van de bomen Arlberstrasse

Klik voor grotere afbeelding

Vandaag was eventjes de laatste dag in Oostenrijk met sneeuwval. Er ligt nu op sommige meetstations meer sneeuw dan er in de laatste 30 jaar in januari heeft gelegen (bron). Heel langzaam is de situatie aan het ontspannen. Hierboven zie je de plaat van de helicopter die met de wind van zijn rotoren de sneeuw van grote bomen langs de Arlbergstrasse blaast zodat ook die weg weer veilig geopend kon worden. Dat de Arlbergtunnel tijdelijk dicht moest is zelfs aan de Arlberg een grote uitzondering.

Zoektocht naar 15-jarige weer afgebroken
De Oostenrijkse verkeersdienst meldt dat Ischgl en Galtür nog steeds van de buitenwereld zijn afgesloten en dat de Gerlospas nu ook in beide richtingen dicht is vanwege lawinegevaar. Daar is niemand ingesneeuwd omdat je natuurlijk in de andere richting kunt rijden. Het meest trieste bericht vanmiddag is dat voor de derde dag op rij de zoektocht naar de 15-jarige Tiroolse jongen in Axamer Lizum is afgebroken zonder resultaat. Zaterdag maakte de jongen alleen enkele poedersneeuwafdalingen waarna hij niet op het met zijn ouders afgesproken punt verscheen.

GFS kiest voor sneeuwrijke Alpen
De GFS12u is net uit. Even een korte update. Later vanavond meer. Vanaf morgen zijn de hele Alpen strak blauw. Vrijdag krijgt Oostenrijk weer een frontje waaruit met name in de oostelijke gebieden een beetje sneeuw valt. Oostenrijk is die dag en ook zaterdagochtend wel bewolkt. Zondag ook daar weer strak blauw net als in de rest van de Alpen. Maandag strak blauw. En dan dinsdag omgekeerd: nieuwe dump in de Franse Alpen en Oostenrijk nog zonnig. Vanaf dinsdagavond dan de hele Alpen in de sneeuw. En dan volgen de sneeuwgolven elkaar weer op tot aan het gaatje van het model op 26 januari. Het ensemble is nog niet uit. Daarom later vanavond pas een inschatting van de kansen.

Hieronder de Bizztravel Sneeuwhoogte App uploads van vandaag… (meer…)

Oostenrijk nog een dag sneeuw, Zwitserland en Frankrijk strak blauw

Radar Oostenrijk 10 januari

Klik voor grotere kaart

In Oostenrijk is het vanochtend gewoon weer stevig aan het sneeuwen. Deze keer trekt de Arlberg duidelijk niet aan het langste einde zoals de radar van vaochtend hierboven bewijst. Het zijn meer de inneralpiene en Oostelijke gebieden die vandaag de dikste laag krijgen. Zie bijvoorbeeld deze plaat uit Dorfgastein. De sneeuwgrens is aan het opkruipen naar 500 tot 1000m. In Hinterglemm dooide het vanochtend in het dal al een graadje.

In de reacties schrijft Jako vanochtend vanuit Hochkrimml: “Na een droge periode gistermiddag is het tegen de avond weer geen sneeuwen. Bij het opstaan 15cm vers op de toch al zeer dikke lagen. Nu nog een paar dagen mooi zou zeer te wensen zijn.” Welnu jako wordt op zijn wenken bediend want het Oostenrijks weerbericht zegt voor morgen:

Im Großteil des Berglandes gibt es den ganzen Tag blauen Himmel und strahlenden Sonnenschein.

Wie het nieuwjaarscadeautje dat ik iedereen heb gedaan nog niet heeft ontdekt moet gauw kijken in de Wintersport Weerkamer hieronder onder de meest linker knop “Weerkaarten”. Daar heb ik de actuele GFS kaarten met de voor de wintersport meest relevante 5 variabelen voor iedereen Nederlandstalig toegankelijk gemaakt. Nu kun je dus elke 6 uur (zie countdown linksonder) kijken waar het GFS model op uitkomt voor de aankomende week.

Verder vooruit is het weer een beetje weersoep in de modellen. De GEM 00u is nog het meest winters. GFS en ECMWF weer meer op een voor de LL onwinters scenario met voor de Alpen aanhoudend mooie sneeuwkansen. Vanochtend even loslaten denk ik… vanavond geef ik een uitgebreide update op basis van de 12u runs.

Nu gaan we gewoon lekker webcams kijken. Hieronder mijn ochtend verzameling. Zooooo lekker…. (meer…)

GFS12u mooi winters met voorzichtige schaatskansen

winterse run gfs 12u 9 januari 2011

Klik voor grotere grafiek

Na mijn verlate verjaarscadeautje op 7 januari gingen de weermodellen voor wat ik noem: “weersoep”. Vanavond komt het GFS model weer met een strak geloofwaardig verhaal oftewel “weer” ipv “weersoep” en in dit geval dan ook nog eens “winterweer”. Zie het ensemble voor Nederland met de temperatuur op 2m hoogte.

Bij alle voorgaande runs heb ik en heeft ook ons aller Ab duidelijk aangegeven dat 15 januari een soort breekpunt zou vormen. En dat blijft ook nog wel 2 dagen zo. Volgende runs zullen weer onwinters voor de LL uitpakken. Maar deze kunnen we in ons zak steken of uitprinten en onder ons kussen leggen.

Genoeg om te schaatsen? Vuistregel is: 1cm ijs per -5°C minimumtemperatuur. Daarmee komt de hoofdrun (zwarte lijn) op 23 januari op maximaal 5cm in het oosten van het land. Nee voor een echte ijsvloer moeten we het hebben van de vijf (niet gek!!) lijntjes die vanaf de 21e koud blijven en vooral van dat ene lijntje dat naar -15°C duikt.

En wat betekent dit voor de Alpen…. (meer…)