De vorige week maandag afgegeven winterverwachting 2015-2016 keek vooral naar de Lage Landen en zeg maar onze “elfstedenpotentie”. Dat ziet er allemaal gunstig uit en de actuele weerkaarten stemmen ons niet pessimistischer. Maar de allermeesten van ons willen toch vooral weten hoe het in de Alpen gaat worden komende winter. Een wintersportvakantie is nogal een investering en dan wil je wel weten of je waar voor je geld krijgt. In de winter 2005-2006 toen ik in Edelweisshaus in Königsleiten in de Zillertal Arena zat was sneeuw in de Alpen geen issue. Het lag er tot diep in de dalen van begin december tot ver in april.

schneemassen

Nog een plaatje uit die winter die in Midden-Europa te vergelijken was met 1963 of 1979. Vanaf 300m hoogte lag er overal minimaal 8 weken sneeuw. Vanaf 500m lag er 14 weken lang sneeuw (meer statistieken hierrr). In Königsleiten op 1600m was er die hele winter niet één dag waarop het in het dorp dooide. Ik was die winter verantwoordelijk voor het sneeuwscheppen rond het Edelweisshaus. Het was wéér een mooie periode uit mijn leven. Wat zegt ons dit voor komende winter?

meteoroloog

Een van onze trouwe lezeressen stuurde me vorig jaar dit artikel. Het gaat over het feit dat een groene kerst in de Alpen van alle tijden is. Niet voor niets is Weihnachtstauwetter een bekend begrip. Het komt natuurlijk vooral omdat we sinds Charles Dickens’ Christmas Carol een witte kerst verwachten dat we extra scherp letten of die kerst wel of niet groen is. Anders hadden we evengoed het Drei-Tage-nach-Weihnachten-Tauwetter. Of het Vier-Tage-vor-Weihnachtentauwetter.

Laten we eens kijken wat de gegevens van de Rosenalm zijn in de Zillertal Arena. Je ziet de gemiddelde sneeuwhoogte in december door de jaren heen op 1744m. Je ziet het: gemiddeld is dat gewoon een mooie 50cm en dan zijn er de uitschieters naar 1 meter wat redelijk vaak voorkomt en zeldzamer naar anderhalve meter, twee meter of tweeënhalve meter. Ja je ziet ook hier winter 2005-2006 als topper. Ik heb dat jaar altijd gezien als het begin van de nieuwe Kleine IJstijd als vervolg op de Kleinste IJstijd die duurrde van 1944 tot 1974.

Wintertemp_Schmittenhoehe_ABWEICHUNGEN-zum-Mittel_1970-71bis2014-15-1024x700

Op Kerst kom ik hieronder natuurlijk terug. Nu eerst de winter als geheel. Voor diverse bergtoppen in de Alpen weten we dat de winters als geheel kouder aan het worden zijn en sneeuwrijker: de Schmittenhöhe in Zell am See Kaprun, de Hahnenkamm, de Zugspitze en ook de Säntis in Oost-Zwitserland. Dat past ook goed in een al 17 jaar durende wereldwijde trend van steeds koudere winters bij wel tegelijk warmere zomers. In de grafiek is elk staafje een winter en zijn de jaartallen om de twee winters aangegeven. Het staafje helemaal aan de rechter kant van het getal bij het jaartal. Er zijn eigenlijk maar twee lange series warme winters in de grafiek: de vijf winters van 1971-1972 (i’ve been there! – zie video) tot 1975-1976 en de 7 winters van 1991-1992 tot en met 1997-1998. Ook weer leuk om te zien dat een warme fase in de Alpen bij ons twee elfstedentochten kan opleveren. Als je nu heel pessimistisch wilt kijken zie je tussen 1987-1988 en 2001-2002 een serie van 15 warme winters. Maar dan zie je ook van 2002-2003 tot 2012-2013 koude fase van 11 jaar mooi samenvallend met de lange staart van zonnecyclus 23 en het beginnetje van cyclus 24.

pdo-amo

Met een combinatie van de oceaancycli PDO en AMO kom je altijd ook een heel eind om de golfbewegingen in allerlei klimaatparameters te duiden. In de opmaat naar mijn winterverwachting stelde ik mezelf hierrr serieus de vraag of het geoorloofd is zo uit diverse cycli te putten om de bewegingen van het klimaat achteraf netjes kloppend te maken. Nou dat mag op zich altijd als je er ook maar een beetje voorspellende waarde aan geeft zodat er tenminste achteraf gezegd kan worden of iets een redelijke aanname was of niet. Mijn grote vraag der vragen is sinds ik de negatieve temperatuurrecords van zomer 2015 zie of de soort ultrasnelle opwarming van de laatste 2 à 3 jaar (laten we zeggen vanaf ons ultrakoude voorjaar 2013)  mogelijk te wijten is aan de huidige zonnecyclus 24. De match is welhaast perfect. Ook voor de grafiek van de Hahnenkamm hierboven zoals je ziet. En in die grafiek zie je ook dat flink koude winters na een onderbreking met twee zeer warme winters geen uitzondering zijn. Mooiste voorbeeld natuurlijk de prima winter van 2008-2009 na de beroerde 2006-2007 en 2007-2008.

glazen_bol_sneeuw

Een hoop woorden voor we in de glazen bol van winter 2015-2016 gaan kijken. Hierboven heb je een mengeling van harde feiten en wilde speculatie. Wetenschap moet ook wilde speculatie zijn. Met wel een blijmoedig ook weer opruimen van de speculaties die bagger bleken te zijn. Anders krijg je namelijk te maken met de Zesde Wet van Ome Henk! Maar hieronder wordt het alleen maar erger: want je moet geen voorspellingen doen en al helemaal niet over de toekomst. Wist yogi Berri al.

Welnu: welke bullits durf ik voor komende winter op te stellen?

Alpen:

  • een markante overgang naar een sneeuwrijke winter voor BEIDE kanten van de Alpen (want 2013-2014 was OK aan de noordkant maar drama aan de zuidkant en vice versa)
  • minstens 2 dumps (>25cm <1000m) in oktober en november die meteen al blijven liggen boven 1500m
  • uiterlijk 9 december een dump die een Witte Kerst vanaf 700m garandeert en hopelijk natuurlijk vanaf het laagland
  • ergens in het seizoen ook een megamonsterdump van meer dan 140cm sneeuw in 3 dagen vergelijkbaar met februari 2012 (en misschien ook weer in gebergten als Pyreneeën, Tatra, Apenijnen, Karpaten)
  • geen bitterkoude winter in de Alpen – Lage Landen vaak kouder dan de Alpen als in voorjaar 2013
  • veel zonnige fasen ook in de Alpen met halverwege het seizoen ook eens een weekje groene zuidhellingen maar geen probleem op de pistes (zoals in 1992-1993 het jaar van mijn lawine )

Lage Landen (hierrr al eerder gedaan):

  • tenminste één nacht komt met een minimum op 2m meethoogte tussen de -22,9ºC van 2012 en de -27,4ºC van 27 januari 1942 met dito kans op een elfstedentocht
  • 100% garantie voor minstens enkele dagen schaatsen op natuurijs want minimaal 100 Hellmannpunten!
  • 50% kans op een herhaling van december 2010 (zowat de sneeuwrijkste maand ooit)
  • 75% kans op minstens een hele leuke sneeuwval in de Lage Landen vóór Kerst of met Kerst die een dag of 4 blijft liggen;
  • geen garantie op een Witte Kerst maar wel goede hoop!

Komt dit niet uit dan mogen enkele volgens van deze website me ergens komende winter in mijn onderbroek onder een hoop sneeuw begraven al dan niet in de Alpen of in de Lage Landen mits ze me ook maar weer helpen uit de sneeuw te komen. LOL.

PS Ik heb besloten Sauerland een aparte winterverwachting te geven met meer specifieke winterstatistieken daar


Hajo

Hajo Smit studeerde in 1991 cum laude af als meteoroloog, milieu- en klimaatdeskundige. Hij stopte na 3 "hele bijzondere" dagen bij het KNMI met zijn eerste academische baan en werd skileraar en natuurgids. Tussendoor was hij actief als tekstschrijver en vertaler. Aan het einde van het millennium werd hij even een grootheid in het Nederlandse inline skaten als hoofdredacteur van een skate magazine en organisator van een groot Red Bull event in Valkenburg. Na een seizoen als mountainbikegids in Griekenland en Oostenrijk begon hij in de winter van 2006 te bloggen op het snijvlak van wintersport en winterweer. Die winter in Königsleiten leerde Hajo in Oostenrijk ook paragliden. Tussen 2011 en 2017 nam zijn eigen website wintersportweerman.nl gewoon vanuit Nederland een zeer grote vlucht. In december 2017 verhuisde hij naar Oostenrijk om het paragliden weer op te pikken en tandempiloot te worden. Tijdens covid viel de sponsoring van wintersportweerman weg en werkte Hajo acht maanden in Nederland als klusser. De covid-winter 2021 verbracht hij in Hinterglemm waar hij ook weer actief werd als tekstschrijver. Wintersportweerman.nl behaalde dat seizoen een gigantisch bezoekersrecord van 70.000 unieke bezoekers op een dag. Sinds de zomer van 2023 runt Hajo in Zell am See Kaprun zijn eigen tandemparagliding bedrijf vip-paragliding.com.

22 reacties

Reacties zijn gesloten.